Phú Thọ – vùng đất nổi tiếng là nguồn cội của nước ta. Với biết bao đặc sản độc đáo khiến ai ai thưởng thức rồi cũng nhớ mãi không quên. Vùng đất Yên Lập Phú Thọ nổi tiếng với xôi nếp gà gáy. Hãy cùng tìm hiểu ngay đặc sản nổi tiếng này nhé!
Lúa gạo chính là những hạt “ngọc quý” do thiên nhiên ban tặng. Những hạt ngọc ấy được trân quý và nâng niu ở xứ Mường Yên Lập, tỉnh Phú Thọ – một tỉnh trung du miền Bắc nước ta. Ai đã về vùng đất này, thưởng thức những hạt ngọc ấy đồ lên thơm lừng, hòa quyện cùng chút muối vừng hoặc muối lạc bùi bùi thì không thể nào quên được món ăn nức tiếng này.
Truyền thuyết về xôi nếp gà gáy
Mỗi món ăn của đất Mường Phú Thọ đều bắt nguồn từ những truyện truyền thuyết. Tương truyền rằng cô gái sắp về nhà chồng, mẹ cô đã đưa cho cô một túi thóc với những hạt thóc tròn, chắc mẩy. Vài ngày sau mẹ chồng cô dặn dậy nấu xôi, thế nhưng vì mải duyên mới mà cô đã ngủ quên. Cô vội vàng đồ xôi, nhưng may thay xôi vẫn dẻo thơm và được mẹ chồng khen. Sau đó cô mới biết rằng cô đã lấy nhầm túi thóc mà mẹ cô đưa cho.
Gắn liền với món xôi dẻo thơm chính là truyền thuyết về nàng dâu…ngủ quên
Trong túi thóc còn sót lại vài hạt, cô đem gieo trồng nhân giống. Đến nay giống gạo nếp ấy vẫn nức tiếng với tên gọi là xôi nếp gà gáy. Giống xôi nếp gà gáy hiện được nhân giống và gieo trồng. Thế nhưng dường như chỉ có ở vùng xứ Mường Mỹ Lũng – Yên Lập mới cho ra được những hạt gạo dẻo thơm.
Thời vụ của giống lúa nếp gà gáy
Giống lúa có tên gọi đặc biệt này cũng có thời gian sinh trưởng khác với những giống lúa hiện nay. Thời vụ của lúa từ tháng 5 đến tháng 10. Giống lúa gà gáy sinh trưởng và chỉ cho năng suất cùng những hạt gạo dẻo thơm khi trồng ở đất cát pha, nơi có nguồn nước suối mát lành chảy ra.
Giống lúa nếp gà gáy có thời vụ từ tháng 5 đến tháng 10, giống lúa cho năng suất không cao nhưng rất dẻo thơm
Lúa gà gáy có thân cao, từng bông lúa thẳng đứng. Do đó khi thu hoạch thì phải dùng dụng cụ chuyên dụng của người Mường đó chính là cái “túm”. Sau khi thu hoạch thì người dân đem về phơi cả cây, phơi từ từ sau đó cho lên sào phơi, ăn tới đâu mới xát đến đấy.
Gạo nếp gà gáy đã được đưa ra thị trường để nhiều người biết đến loại gạo dẻo thơm này hơn
Cách làm xôi nếp gà gáy dẻo thơm
Giống lúa nếp gà gáy ở Yên Lập – Phú Thọ nổi tiếng với vị dẻo thơm, ăn không bị ngấy. Cách nấu xôi nếp gà gáy rất đơn giản, không cần quá cầu kì. Chỉ cần đãi gạo sạch, sau đó cho vào chõ xôi và đồ lên. Xôi có vị thơm ngào ngạt, dẻo bùi và không dính tay. Ăn xôi chấm kèm muối vừng thơm nức khiến ai thưởng thức rồi cũng khó có thể quên được. Xôi càng nắm càng dẻo, đặc biệt người Mường thường gói xôi vào lá dong hoặc lá chuối để thưởng thức. Dù có để trong tủ lạnh thì hôm sau xôi vẫn dẻo thơm mà không cần xôi lại.
Xôi nếp gà gáy chấm muối lạc, muối vừng bùi bùi dẻo thơm ngon khó cưỡng
Trước đây chỉ những gia đình khá giả và vào dịp lễ cơm mới của người Mường hoặc các dịp Tết đặc biệt thì mới được ăn loại gạo này. Tuy nhiên hiện nay sản lượng lúa tăng lên, người dân cũng trồng nhiều hơn vừa để bảo tồn giống lúa quý, vừa tăng năng suất để xuất ra thị trường.
Những hạt gạo nếp gà gáy – hạt ngọc thiên nhiên ban tặng cho xứ Mường Yên Lập
Giống lúa gà gáy được người dân Yên Lập coi như một món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng. Do đó giống lúa cần được bảo tồn và nhân giống rộng rãi. Tuy nhiên chỉ vùng Mường Mỹ Lung mới trồng được giống lúa này ngon và dẻo thơm nhất. Hãy đến với vùng đất Phú Thọ thanh bình, thử thưởng thức món xôi nếp gà gáy dẻo thơm và chắc chắn bạn sẽ không bao giờ quên món xôi dẻo thơm, thắm tình người dân bản địa xứ Mường!
Theo Poliva
