Gỏi trái điều là món ăn dân dã của người dân “thủ phủ cây điều” Bình Phước, với hương vị chua chua ngọt ngọt gây thương nhớ.
Bình Phước được biết đến là “thủ phủ cây điều” của nước ta. Đến với Bình Phước du khách sẽ được tận mắt tham quan những vườn điều rộng bạt ngàn và thưởng thức vô vàn món ăn ngon - lạ miệng từ điều.
Gắn bó với người nông dân suốt một thời gian dài, trái điều trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo nên nhiều món ăn độc đáo, mang đậm hương vị Đông Nam Bộ. Tiêu biểu phải kể đến gỏi trái điều - đặc sản chỉ Bình Phước mới có.
Trước đây, trái điều (hay còn gọi là đào lộn hột) bị được coi như phế phẩm và vứt bỏ sau khi khai thác hạt. Tuy nhiên trái cây điều lại là thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe.
Sau này, người dân Bình Phước đã sáng tạo các món ăn từ trái điều để không bỏ phí một thực phẩm dinh dưỡng. Dấu hiệu nhận biết trái điều chín là khi chuyển sang màu đỏ hoặc vàng (tùy giống). Trái điều có mùi thơm đặc trưng, mọng nước, thịt mềm, ngọt và hơi chát nhẹ.
Trái điều sau khi thu hoạch về sẽ được đem chế biến ngay để đảm bảo giữ nguyên độ tươi ngon. Người dân lựa chọn những trái điều chín cây, vỏ ngoài sáng, trơn nhẵn để món gỏi được ngon nhất, tránh bị chát.
Trái điều được rửa sạch, thái lát mỏng rồi đem ngâm vào nước muối loãng, sau đó bỏ ra để ráo nước. Ngoài trái điều, những nguyên liệu cần có cho món gỏi trái điều gồm tôm, thịt heo, xoài, đu đủ, các loại rau sống (rau húng, rau thơm, rau răm...).
Tôm rửa sạch, luộc chín sau đó bóc vỏ. Thịt heo luộc chín rồi thái lát mỏng vừa ăn. Xoài và đu đủ bào sợi, các loại rau sống thái nhỏ. Hạt điều rang thơm để món gỏi thêm phần tròn vị.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu để trộn gỏi, chúng ta đến với công đoạn pha nước trộn gồm có nước mắm, đường, chanh tỏi ớt. Cho tất cả nguyên liệu vào một tô lớn, thêm nước trộn đã gia giảm vừa miệng vào trộn thật đều tay.
Món gỏi trái điều ngon nhất khi ăn kèm bánh tráng. Ngoài tôm và thịt heo, người dân Bình Phước còn sáng tạo thêm mực hay thịt gà để trộn gỏi cùng trái điều cũng rất ngon.
Gắp một miếng gỏi với đầy ắp các nguyên liệu bạn sẽ cảm nhận hương vị hòa quyện tuyệt vời trong khoang miệng. Đó là vị hơi chát nhẹ của trái điều, chua giòn sần sật của xoài và đu đủ, tôm thịt tươi rói ngon ngọt và vị bùi bùi của hạt điều. Món ăn thanh mát này rất thích hợp để ăn vào mùa hè nóng bức, dân dã đậm đà hương vị quê hương Bình Phước.