Thịt chuột La Chí – Món ăn hàng ngày của người La Chí

Hà Giang, vùng biên giới, mảnh đất địa đầu của Tổ quốc. Từ lâu cũng trở thành địa điểm ghé thăm của rất nhiều người. Nơi đây không chỉ có cảnh núi non hùng vĩ, những cánh đồng hoa tam giác mạch bạt ngàn vào mỗi dịp cuối năm, Hà Giang còn là nơi có rất nhiều món ăn đặc sản lạ lùng thu hút du khách khám phá. Kể tên các đặc sản ở đây thì không thể thiếu món thịt chuột của người La Chí. Thật khó tin, khi mà ở nhiều nơi nghe đến chuột đã muốn bỏ chạy, thì ở đây người dân La Chí lại có thể chế biến thành vô vàn các món ăn.

Đới nhiều nơi tại Hà Giang, chuột có vai trò quan trọng trong đời sống người dân. Những du khách ở nơi khác có thể thấy kỳ lạ, nhưng thịt chuột đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của người La Chí. Thịt chuột ở đây rất quan trọng với người La Chí, nó cũng giống như thịt lợn được người Kinh ăn hàng ngày vậy. Được người dân nơi đây dùng lễ cúng, từ cúng tổ tiên, cúng vụ lúa mới, cúng xuống đồng hay các lễ tế thần linh. Và thường xuyên xuất hiện trong các bữa ăn hàng ngày.

Thời điểm bắt chuột của người La Chí

Thời điểm được người dân tiến hành săn bắt, thường vào mùa khô, đặc biệt là mùa làm nương rẫy khoảng tháng 2 – tháng 3 âm lịch. Và vào mùa thu hoạch lúa từ tháng 8 – tháng 9 âm lịch. Vì những tháng này thời tiết khô ráo, cây cỏ phát triển, động vật đi kiếm ăn nhiều.

Vào mùa làm nương, người dân nơi đây tranh thủ bắt chuột. Vừa bảo vệ màng màng, vừa kiếm thêm thức ăn, cải thiện bữa ăn hàng ngày. Đến vụ mùa lúa chín, người dân nơi đây kéo nhau đi săn chuột ở khắp vùng.  Khi lúa chín, nguồn thức ăn của chuột phong phú và nhiều hơn. Lúc này, những con chuột ở đây mới nhiều và béo tròn. Từ trai gái, già, trẻ khi ra đồng ai cũng mang theo bẫy để bắt chuột. Hết mùa lúa thì chuột sẽ ít hơn và nó sẽ trốn vào rừng để tìm kiếm thức ăn. Thời gian này những người đàn ông La Chí lại tiếp tục vào rừng đặt bẫy. Họ đào hang ở rừng vầu, rừng tre để bắt chuột.

Những món ngon từ thịt chuột La Chí

Chuột được người dân sáng tạo, chế biến thành rất nhiều món ăn ngon. Nhưng phổ biến hơn cả vẫn là món thịt chuột nướng và chuột gác bếp

Thịt chuột nướng

Chuột được nhúng nước sôi, vặt thật sạch lông, dùng que tre xiên qua rồi thui lên bằng rơm, loại rơm này rơm nếp vàng ruộm. Khi thui xong, người ta  mới mang ra làm sạch nội tạng bên trong, rửa sạch rồi xát mắm muối, thảo quả, tiêu rừng cùng một số gia vị khác rồi mới kẹp vào que tre và nướng. Nướng trên than củi mới giữ được vị thơm ngon của thịt. Khi nướng phải cho lửa vừa phải để thịt có thể chín đều. Các gia vị ướp vào khiến cho món thịt chuột nướng chín thơm lừng. Thịt chín được bỏ ra ăn ngay giữa nhà, cả nhà quây quần bên bếp lửa cùng nhau thưởng thức. Thịt chuột nướng thơm ngon, ăn giòn, béo ngậy.

Thịt chuột treo gác bếp

Chuột ngày mùa rất nhiều nên muốn để được lâu thì người dân sẽ làm món thịt chuột gác bếp. Chuột sẽ được làm sạch sẽ, tẩm ướp gia vị rồi treo lên gác bếp. Với người La Chí nói riêng và người dân tộc thiểu số nói chung, người dân nấu bằng bếp củi nên bếp được đốt ngày đêm. Khi đó lửa và khói của rơm, củi bay lên sẽ làm cho thịt chuột khô lại, cứng chắc như khúc củi, có thể để được cả năm trời, không lo bị hỏng. Khi nào ăn, họ sẽ gỡ từ trên gác bếp xuống. Người ta cũng có thể ăn thịt chuột khô bằng cách vùi vào tro nóng rồi dùng chày đập xơ ra, mang chấm muối tiêu. Một cách khác là ngâm nước sôi cho nở ra, ướp gừng, hành tỏi rồi bỏ vào xào.

Địa điểm thưởng thức món ăn kỳ lạ

Nếu như bạn muốn thưởng thức những món ăn chế biến từ thịt chuột ngay tại Hà Giang. Thì hãy đến ngay Xín Mần huyện Hoàng Su Phì. Đến đây, bạn không chỉ được thưởng thức đặc sản thịt chuột của người đồng bào thân thiện nơi đây, mà còn được cùng người dân trải nghiệm hoạt động bắt chuột thú vị. Khách đến nhà được người La Chí đãi món thịt chuột nướng, xào thơm ngon cùng chút rượu hoẵng, sẽ khiến bạn khó quên món ăn này.

Mỗi một vùng miền lại có một món ăn đặc trưng riêng. Nếu có dịp đặt chân lên vùng đất Hoàng Su Phì – Hà Giang thì đừng quên thưởng thức món ăn đặc biệt này nhé. Bạn sẽ được trải nghiệm và khám phá vùng đất biên giới hùng vĩ, rộng lớn này.