1. Vị trí phân bố sam biển tại Việt Nam
Sam biển là loài vật sống ở các vùng ven biển Việt Nam, nơi có thủy triều cao. Hình dáng sam biển gồm có 6 chân và 4 mắt. Thông thường, chúng sẽ sống thành một cặp trong suốt vòng đời của mình, vậy nên ngày xưa ông bà ta mới có câu “dính như sam” là vậy. Một cặp sam biển sẽ có rất nhiều trứng từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm. Sau đó, sam cái sẽ tự động bò đi nơi khác.
Sam biển phổ biển ở vùng biển, vùng vịnh của Quảng Ninh đặc biệt là Quảng Yên. Chúng thường đi theo đôi nên khi bắt được một con người ta thường thả đi. Vào một thời điểm nhất định trong năm, sam cái sẽ có rất nhiều trứng. Nhiều cư dân đã tận dụng thời gian này để đánh bắt sam và thu trứng. Thông thường, một con sam cái sẽ có trọng lượng từ 1.5 - 3.5kg. Và có một điều ngạc nhiên là sam đực sẽ có trọng lượng nhỏ hơn, chỉ khoảng 1 - 2kg mà thôi.
Sam biển không khó tìm như Sá Sùng nhưng lại rất khó chế biến. Để có được những món sam ngon phải có kỹ năng và là người đi biển lâu năm mới được. Mùa Sam ở Quảng Ninh kéo dài từ tháng 10 đến tháng 2 âm lịch hàng năm.
2. Truyền thuyết thú vị về con sam biển
Từ câu nói lưu truyền trong dân gian mà người ta nhắc đến truyền thuyết ý nghĩa của sam biển. Con đực và con cái thường đi với nhau, con đực nằm trên lưng con cái và chỉ nhỏ bằng nửa con cái. Những cặp đôi sam biển cứ quấn quýt lấy nhau không rời. Dù cho có mưa gió bão bùng nơi vịnh biển cũng khó làm chúng tách rời. Chính vì vậy câu thành ngữ nổi tiếng được người ta truyền tai nhau.
3. Các nhận diện sam biển và so biển để tránh bị ngộ độc
Sam biển và so biển có hình thù khá giống nhau. Theo các chuyên gia Y tế cho biết, con so biển có rất nhiều độc tố. Chất độc trong trứng của so biển sẽ khiến cho cơ thể bị tê liệt, ngừng tuần hoàn, suy hô hấp và dẫn tới tử vong.
Sau đây là cách phân biệt sam biển và so biển bạn cần biết để tránh nhầm lẫn khi mua:
- Đặc điểm sam biển: Sam biển có phần mai giống cua nhưng to hơn, có kích thước khoảng hơn 20cm, mình sam tròn dẹt. Phần bụng của sam có 8 càng nhỏ, khi di chuyển rất chậm. Đuôi của sam có gờ với đầu nhọn rõ nét. Sam thường sống theo cặp, một con đực luôn đi cùng một con cái.
- Phân biệt sam biển và so biển: Điểm khác biệt đầu tiên là so biển chỉ đi một mình và có kích thước nhỏ hơn sam biển. Đuôi so biển không có gờ lưng và có dạng tròn, không nhọn như sam biển. Kích thước của so biển tối đa khoảng 25cm và chỉ có trọng lượng dưới 1 kg.
4. Món ngon từ sam biển
Từ thời điểm được đánh bắt lên bờ, sau khoảng 3 ngày, sam biển sẽ chết. Vậy nên sam biển cần phải được chế biến ngay. Nhiều du khách đến du lịch Quảng Ninh đã lỡ hẹn với món ăn cực kỳ quý hiếm này.
Để có thể chế biến sam biển an toàn, sạch sẽ phải trải qua rất nhiều công đoạn. Theo nhiều người dân bản địa ở Hạ Long, Quảng Ninh cho biết, sam biển thường sẽ ăn sứa, vì vậy phần gan và ruột của chúng cực độc, sẽ gây nguy hiểm khi ăn. Bởi vậy, bạn phải biết cách chọn sam và sơ chế thật cẩn thận. Sam biển sạch thì chỉ lấy riêng phần bụng và trứng, tuyệt đối cẩn thận không để ruột và gan bị vỡ.
Sau khi sơ chế sạch, sam sẽ được chế biến thành nhiều món ăn ngon như: sụn sam nướng, sam rán, sam xào miến, sam xào xả ớt,... Trong quá trình nấu phải kết hợp hài hòa các gia vị với nhau để món sam được trọn vị nhất.
Những món ngon từ sam có thể kể đến như sam trứng nướng, gỏi sam, chân sam xào chua ngọt, trứng sam chiên giòn, sam xào xả ớt, sam bao bột rán, sụn sam nướng, sam xào miến... Đặc điểm chung của những món ăn này là mùi hương hấp dẫn, vị sam ngọt đậm đà hòa quyện cùng các loại gia vị thơm ngon khác. Sau đây MIA.vn sẽ giới thiệu vài món ăn từ sam biển phổ biến nhé:
- Sam trứng nướng: Đây là món ăn độc đáo trong danh sách những món ăn ngon được chế biến từ sam. Để chế biến món ăn này khá cầu kỳ, nướng trực tiếp trên bếp than miếng gáo dừa. Đặt Sam lên bếp, lật đi lật lại tới khi sam chín vàng. Sau đó lật ngửa lại và tách yếm, bỏ ruột, rạch bụng và lấy phần trứng vàng ươm ra. Thưởng thức món Sam trứng nướng nóng hổi, thơm ngon và đầy ắp trứng béo ngậy. Trứng Sam cung cấp rất nhiều lượng dinh dưỡng, nhiều đạm. Còn phần thịt rất là ngọt và dai ngon hấp dẫn khác biệt cho món ăn đặc sản Hạ Long này.
- Chân sam xào chua ngọt: Chân Sam sào chua ngọt là món ăn khá là dễ là sau khi chế biến Sam xong. Bạn chỉ cần cắt chân và đùi Sam riêng ra ngâm vào nước nóng để khử mùi tanh. Ướp kèm với các gia vị như ớt, xả và riềng trong vòng 10 phút. Trong khi xào chân sam không thể quên cho các loại gia vị nước me nâu, tương ớt và lá lốt để có được hương vị đặc trưng của món ăn này. Mỗi món ăn từ Sam biển mang một nét độc đáo riêng, đến với du lịch Hạ Long bạn đừng quên khám phá trọn vẹn tinh hoa ẩm thực Sam biển nhé!
Thịt sam ngon, vỏ sam cũng rất hữu dụng, có thể khắc hàn, cảm lạnh và kỵ sài cho người và vật nuôi. Ngày nay, người ta bắt sam chủ yếu để lấy vỏ. Vỏ sam được xuất khẩu sang Trung Quốc. Từ vỏ sam, người Trung Quốc có thể dùng để chế tác ra đồ lưu niệm có độ tinh xảo, hấp dẫn du khách.
5. Gợi ý các quán ăn sam biển ngon tại Quảng Ninh
Với món ngon đặc sản như vậy tất nhiên không thể thiếu các quán ăn chuyên phục vụ loại hải sản này. Dưới đây là một số quán ăn có món sam biển ngon:
- Quán Sam. Địa chỉ: Chợ Hạ Long, Phường Bạch Đằng, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Quán Sam Bà Tỵ. Địa chỉ: Ngõ 6, Phường Cao Thắng, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Nhà hàng Dũng Hoa. Địa chỉ: Số 95 tổ 5 khu 8, Phường Hồng Hải, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Quán Sam Cô Béo. Địa chỉ: Lô 15, Tổ 8 Khu 2, phường Hà Tu, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh. (Cạnh Metro Hà Tu)
- Ngọc Lan Quán. Địa chỉ: Đường Hậu Cần, Bãi Cháy, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
Đến Hạ Long, các bạn có thể tham quan thắng cảnh và điểm tham quan nổi tiếng như Vịnh Hạ Long, Đảo Tuần Châu hay Động Thiên Cung, nhưng cũng đừng quên thưởng thức các món ngon tại đây như nem chua, nem chạo và đặc biệt là món sam biển nhé.
Theo Mia.vn