Thơm ngon món gà ta hầm muối hột. Ảnh: T.Nhan

Gà ta hầm muối hột (muối sống) là món ăn dân gian được người dân Tiên Phước ưa chuộng. Nguyên liệu của món này chỉ gồm gà nguyên con sơ chế và muối hột, có khi còn rắc lên một ít tiêu hạt, tùy sở thích của mỗi người, mỗi nhà sẽ cho ra hương vị theo ý. Song, món gà hầm muối nguyên thủy chỉ duy nhất có gà nguyên con đã làm sạch và muối sống với tỷ lệ gà thịt tầm 1,2 - 1,5kg/con và 1 lạng muối.

Gà được xếp trên một cái bát lớn đặt trong nồi gang hoặc nồi đất, bắc nồi lên bếp củi, hầm chừng 20 phút, giúp giữ nước, giữ ẩm cho nồi hầm, tạo điều kiện cho gà chín đều, mềm và ngọt. Khi gà chín cho thịt trắng, mềm, vẫn giữ độ dai, lớp mỡ mỏng, vàng ươm, thơm phức.

Xé từng miếng thịt gà nóng hổi, chấm với muối tiêu trộn với nước cốt chanh, ăn ghém với rau răm và hành tây xắt mỏng, nghe đậm đà, ý vị. Cũng có thể chấm với muối ớt xanh xay nhuyễn với lá chanh non và sả trộn đều, thơm ngon, cay nồng. Khách phương xa còn có thể thưởng thức món gà hầm muối nhâm nhi với rượu vang lòn bon, rượu chuối hột.

Hiện xã Tiên Phong có 2 nơi chế biến gà ta hầm muối ngon nhất là quán Tươi và Ba Hưng. Trong đó, quán ăn Ba Hưng là điểm chuyên cung cấp gà thảo mộc nguyên con cấp đông và phục vụ món gà hầm muối tại chỗ để du khách thưởng thức. Chủ quán còn ship gà thịt nguyên con, gà hầm muối tới một số nơi của Tiên Phước, TP.Tam Kỳ theo đơn đặt hàng của khách.

Nguồn gà của quán ăn Ba Hưng đều do HTX Tiền Phong cung ứng 100%. Đây là gà thảo mộc được nuôi hoàn toàn tự nhiên trên gò đồi, vườn trại, cho ăn thêm cám bắp, đậu và một số loại thảo mộc trong tự nhiên nên thịt gà dai, thơm ngon. Quán Tươi ngoài gà thảo mộc còn có một số loại gà đồi khác phục vụ thị hiếu đa dạng của du khách.

Theo anh Dương Thái Xuân Tuấn - Giám đốc HTX Tiền Phong, để có món gà hầm muối ngon, đầu tiên khâu chọn gà rất quan trọng, phải chọn gà tơ (không phải gà xả thịt rất dai), cho thịt mềm, trắng, dai nhẹ, ngọt, mỡ vàng, mỏng. Gà để hầm có kích cỡ vừa, khoảng 1,2 - 1,5kg.

“HTX và các thành viên đã phục vụ tại chỗ món gà hầm muối Tiên Phước tại TechFest Quảng Nam 2022 vừa qua và nhiều người tỏ ra rất thích thú khi thưởng thức món ăn. Chúng tôi sử dụng gà thảo mộc để hầm muối nên khi ăn sẽ có hương vị đặc trưng không lẫn vào đâu được” - anh Tuấn chia sẻ.

Gà hầm muối rất mộc, không có gia vị nào khác. Thịt gà thấm muối và vị đặc trưng của gà, không có bất cứ sự pha tạp nào khác để tránh làm mất hương vị đặc trưng. Cách chế biến món ăn này chủ yếu là truyền miệng, mỗi người có bí quyết riêng. Gà hầm muối ăn vừa miệng, “đạt chuẩn” là không quá mặn, cũng không quá... chua.

Theo bà Nguyễn Thị Xuân Tươi (xã Tiên Phong), người chuyên chế biến và cung cấp món gà hầm muối nổi tiếng, món ăn hấp dẫn này cũng dễ chế biến. Chọn gà ta thả vườn còn tơ sơ chế, rửa sạch, ướp một ít tiêu và nén rồi cho vào tô đất. Dùng một nồi nhôm dày cho vào khoảng nửa chén muối hạt, rồi đặt tô đựng gà vào đậy kín vung bắc lên bếp than, hầm chừng 20 phút là gà chín đều để thưởng thức.

Nếu Quế Sơn nổi tiếng với món gà tre nướng, các nơi khác chủ yếu có gà luộc xé phay, gà nướng lu, gà hầm thuốc bắc hay có thịt gà làm nhưn mỳ Quảng... thì vùng Tiên Phước lại có gà hầm muối hột với hương vị đặc trưng. Qua đó góp phần tạo sự phong phú cho ẩm thực xứ Tiên.