Món thắng cố Tây Bắc là món ngon đặc sản của các tỉnh miền núi phía Bắc, bán nhiều ở Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái,… Với nguyên liệu chính là thịt và lòng ngựa được tẩm ướp bằng gia vị đặc biệt, món ăn này thực mang đậm bản sắc của ẩm thực vùng cao.
Thắng cố - món ăn đặc sản của Tây Bắc
Nếu bạn là du khách đến từ các tỉnh miền xuôi, lần đầu du lịch miền núi phía Bắc thì thắng cố chính là món ăn gây nhiều thắc mắc? Món thắng cố Tây Bắc là gì, vì sao có tên gọi này, món có ngon không hay đơn giản là ở đâu bán thắng cố. Nếu chưa từng ăn qua ẩm thực của các tỉnh miền núi, chắc hẳn bạn sẽ muốn thử một lần cho biết.
Cùng với cải mèo, cá suối nướng, trâu gác bếp, xôi ngũ sắc,… món thắng cố Tây Bắc đã góp phần quảng bá ẩm thực bản địa đến đông đảo du khách trong và ngoài nước. Món ăn này nổi tiếng tại thị trấn Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Đồng thời cũng có rất nhiều ở Hà Giang, Cao Bằng và nhiều địa phương khác.
Đây là món ăn truyền thống của người dân tộc Mông, có nguồn gốc từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Thắng cố cùng với người Mông du nhập vào Việt Nam khoảng 2 thế kỷ trước. Món ăn này còn gắn liền với giai thoại người Mông di cư về phương Nam từ hàng trăm năm trước.
Món thắng cố Tây Bắc có gì ngon?
Món thắng cố Tây Bắc truyền thống được nấu từ thịt ngựa và lòng ngựa. Trong tiếng của người Mông, từ “thắng cố” có nghĩa là “canh thịt” hoặc “nồi nước”. Tuy nhiên ngày nay, khi món ăn này lan rộng đến nhiều vùng miền, người ta còn biến tấu nguyên liệu thành thịt bò, thị trâu để phù hợp với khẩu vị của người bản địa.
Người Mông xưa kia sẽ chọn thịt và lòng ngựa, làm sạch và cắt miếng vừa ăn. Nguyên liệu nay được trộn đều với quế, địa liền, lá chanh, thảo quả và ướp đều trước khi bắt đầu chế biến. Món ăn muốn ngon cần phải sơ chế sạch sẽ nguyên liệu, lòng ngựa phải có đủ tim, gan, phèo,… mới thơm ngon, hấp dẫn.
Để nấu nên món thắng cố Tây Bắc chuẩn vị, người Mông thường sử dụng bếp than và một cái nồi lớn. Ở mỗi địa phương, công đoạn chế biến món đặc sản này có phần khác nhau. Có nơi sẽ cho trực tiếp nguyên liệu vào nồi lớn để xào cho cháy cạnh, sau đó thêm nước và hầm đến khi chín. Có nơi lại luộc sơ nguyên liệu rồi mới ướp, sau mới cho vào nồi nước dùng hầm chín.
Dù có đôi chút khác biệt trong công đoạn ban đầu, tuy nhiên trong quá trình hầm thắng cố, người ta phải canh bếp để lấy bọt liên tục, giúp cho nước dùng được trong và có vị ngọt thanh tự nhiên. Sau vài giờ hầm trên bếp, thắng cố sẽ chín và thưởng thức khi còn nóng, ăn đến đâu sẽ múc đến đó, không lấy nồi ra khỏi bếp.
Ngày nay, món đặc sản Tây Bắc này không chỉ là món ăn trong gia đình của người dân bản địa mà còn được bán rất nhiều ở các phiên chợ vùng cao. Tại chợ phiên Bắc Hà, chợ phiên Cán Cấu, Dào San. Quyết Tiến,… có bán rất nhiều món ăn này. Với khách du lịch thì đây là một món lạ miệng, rất đáng để thử qua.
Vậy thắng cố có gì ngon? Thắng cố nóng thường ăn kèm với mèn mèn, thêm một chút rượu ngô cay nồng mới đúng điệu. Một chén thắng cố ngon sẽ có thịt nạc, mỡ và đầy đủ nội tạng ngựa, tỏa ra hương thơm rất lạ và đặc biệt. Khi ăn sẽ nhúng thêm cùng các loại cải mèo, cải ngồng và chấm cùng loại nước chấm đặc biệt.
Với nhiều du khách, món thắng cố Tây Bắc có phần khó ăn vì các loại gia vị tẩm ướp mang lại mùi hương khác biệt. Tuy nhiên nếu có dịp, bạn hãy thử một lần để cảm nhận vị ngọt của thịt và nội tạng ngựa, vị cay nồng của ớt và cả hương vị rượu ngô rất khác biệt với rượu gạo ở các vùng khác.
Ăn thắng cố ở đâu?
Ngày này khi du lịch Tây Bắc đã phát triển mạnh mẽ thì món ăn này cũng lan rộng hơn. Có rất nhiều nơi bán thắng cố bao gồm các khu chợ phiên, các khu nhà hàng, quán ăn bình dân. Tại các homestay, khu lưu trú bản địa cũng có thắng cố để phục vụ du khách.
Tuy nhiên, nếu muốn ăn thắng cố chính gốc, bạn có thể đến chợ phiên Bắc Hà. Đây là khu chợ khá nổi tiếng của người Mông, bán đa dạng các loại thắng cố làm từ thịt ngựa, trâu, bò,… với giá cả bình dân. Đi chợ phiên Bắc Hà, bạn còn có thể mua được nhiều đặc sản khác của miền đất này.
Ngoài ra, chợ phiên Đồng Văn, chợ phiên Cán Cấu,… cũng là nơi bán nhiều thắng cố. Tùy nơi mà giá bán dao động từ 80.000 – 100.000 đồng/bát. Nếu lo ngại không biết có hợp khẩu vị với mình không, bạn chỉ nên gọi 1 bát cho 2 – 3 người ăn. Nếu thấy ngon, bạn có thể gọi thêm cũng được.
Món thắng cố Tây Bắc là một món ăn nổi tiếng của người Mông. Với hương vị đặc biệt từ thịt và lòng ngựa, món ăn này thực sự đáng để nếm thử một lần. Ngon dở thế nào tùy gu của mỗi người nhưng chắc hẳn bạn sẽ muốn thử một chút đặc sản của người dân Tây Bắc.
Theo luhanhvietnam.com.vn
Ảnh: Instagram