Món bún quậy hấp dẫn ngay từ cái tên cho đến cách chế biến và cả hương vị vô cùng độc đáo.
Người ta đến Phú Quốc để thưởng ngoạn cảnh đẹp, để đắm chìm trong những món ăn ngon mà rẻ. À, nói đến ẩm thực Phú Quốc thì bạn biết chưa, Phú Quốc ngoài hải sản hay món nhum nổi tiếng còn có một món bún rất lạ, rất đáng thử... đó là bún quậy.
Quán bún quậy nổi tiếng nhất và… duy nhất ở Phú Quốc là quán bún quậy Kiến Xây. Bún quậy ở đây được cho là có nguồn gốc từ món bún tôm Bình Định, hay bún nước Kon Tum, và có nhiều thay đổi sau khi theo chân những người dân miền Trung đến với Phú Quốc từ nhiều năm trước.
Đến Phú Quốc, tôi tình cờ thuê một căn nhà Airbnb ở ngay trong khu làng chài bên cạnh quán, ngày nào đi qua tôi cũng chứng kiến cảnh tượng khách hàng ra vào nườm nượp. Điều đặc biệt là các vị khách rất kiên nhẫn đứng xếp hàng ở quầy bất kể những lúc đông đúc nhất là sáng sớm và tối muộn.
Cái sự đông đấy khiến tôi tò mò ghé quen. May mắn đến quán vào lúc vắng khách, tôi được cô chú quán tự tay hướng dẫn từng bước chế biến món bún kèm với lời đe doạ "Nếu đến vào giờ khác, quán đông thì phải tự làm hết nghen". Lời đe dọa này khiến tôi càng hào hứng muốn thử, muốn khám phá để rồi đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Từ đây tôi đi từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác.
Trước tiên bún và máy làm bún nước nhưng bước đầu tiên lại là pha nước chấm. Gia vị làm nước chấm gồm: muối, đường, tiêu Phú Quốc, bột ngọt, ớt, quất được để sẵn, thực khách phải tự vào bếp làm nước chấm theo khẩu vị của mình. Dao thớt để cắt ớt, quất chỉ có một, tôi tự nhủ không hiểu món ăn này có gì hấp dẫn mà mỗi khi tối đến, quanh bếp luôn có hàng chục người đứng chờ, nhưng không có chuyện người này thúc giục người kia mà chỉ có không khí lúc nào cũng rộn ràng, vui vẻ.
Cô bán hàng thấy vị khách hàng ngơ ngác là tôi, bèn nhanh tay xúc 1 thìa từ bát gia vị pha sẵn, nêm thêm chút đường, chút ớt giã và cắt liền tù tì 5-6 quả quất vào bát, chìa ra trước mặt tôi rồi cười lớn "’Quậy đi" Phải mất mấy giây để hiểu ra, cái tên khó hiểu lại bắt nguồn từ hành động quan trọng này. Bát nước chấm sau khi ‘quậy’ có màu trắng sữa pha với màu đỏ của ớt, dậy lên mùi quất đã kịp làm thực khách là tôi thèm thuồng.
Công đoạn làm nước chấm đã xong, nhưng khách hàng vẫn chưa thể ngồi vào bàn ngay, bởi quán không có người phục vụ nên nếu thực khách không đứng chờ đón bát bún của mình thì chẳng thể nào có được bún để ăn. Có lẽ điểm hấp dẫn của món ăn này là việc khách hàng được đứng ở bếp và tận mắt chứng kiến được quá trình làm ra một tô bún quậy.
Đặc sắc của món ăn này là nguyên liệu cực kỳ tươi ngon, bún không mua ở chợ mà do quán làm tại chỗ. Bột gạo được làm từ gạo ngâm cho mềm, xay nhuyễn, vo thành khối rồi cho vào máy ép, sợi bún chạy thẳng từ máy ép vào nồi nước luộc đang sôi trên bếp. Chả tôm, chả cá giã nhuyễn và quậy đều với gia vị sẽ được quết lên xung quanh tô.
Nước luộc bún sôi sùng sục trên bếp được chan vào bát để làm chín chả cá, chả tôm ngay tức khắc mà lại giữ được vị ngọt hải sản. Bún, tiêu bột và rất nhiều hành được thả vào bát ngay trước khi khách hàng đón tô bún nóng sốt từ tay người bán để bưng về bàn.
Mùi tiêu hành thơm ngát, sợi bún mới làm còn thơm mùi gạo, dai và mềm, ngon hơn hẳn bún bình thường. Nước dùng bún quậy không cầu kỳ như nước phở hay nước bún bò Huế, mà chỉ đơn giản là nước luộc bún nêm ít muối, nhưng nhờ tôm cá tươi ngon mà tô bún có vị ngọt thanh. Cũng vì nước dùng nhạt nên bát nước chấm ban đầu mới phát huy tác dụng. Bạn có thể chọn khách chan nước chấm vào bát, chấm chả tôm chả cá hoặc nếm chút một mỗi lần gắp bún để có được hương vị đậm đà. Cái ngọt chả chả, cái cay của tiêu ớt của món bún khiến tôi cứ xuýt xoa và nhớ mãi.
Phục vụ du khách từ năm 1995, bún quậy Kiến Xây nổi tiếng đã có thêm cửa hàng thứ hai, thế nhưng quán ăn cũ tưởng như xập xệ cuối con đường đất này vẫn là địa điểm số một của người dân Phú Quốc mỗi khi nhắc đến món bún quậy.
Để đến quán bún này, từ chợ Dương Đông, bạn chạy thẳng đường Trần Phú, qua ngã tư Trần Phú – Cách Mạng Tháng 8 khoảng 500m, nhìn thấy nhà thuốc Gia An ở phía bên tay trái vào thì rẽ vào ngõ nhỏ bên cạnh nhà thuốc và đi khoảng 200m tới cuối đường là tới nơi. Phía bên ngoài ngõ có biển báo tuy nhiên biển nhỏ và khu vực này có nhiều ngõ thông nhau, vậy nên nếu bạn có gặp khó khăn trong việc tìm đường thì có thể hỏi người dân ở gần đó.