Về các tỉnh Tây Bắc du lịch, bạn nhớ thưởng thức những món ngon của người Mường để thấy sự phong phú, đa dạng của ẩm thực Việt Nam.
Những món ngon của người Mường lạ mà ngon, ăn là nhớ
1. Pẻng năng
Pẻng năng là món ngon của người Mường rất nổi tiếng, thường được làm nhiều vào dịp Tết. Đây là món bánh truyền thống của đồng bào dân tộc Mường, dùng để dâng cúng lên tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn dành cho ông bà đã luôn chở che, phù hộ độ trì. Ngoài tên gọi pẻng năng, bánh còn được biết đến với tên gọi bánh nẳng, bánh gio, bánh tro,…
Thoạt nhìn, pẻn năng có vẻ đơn giản nhưng để làm nên chiếc bánh thơm ngon chuẩn vị phải trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ. Người Mường dùng nước nẳng và gạo nếp để làm món bánh này. Trong đó, khâu chế nước nẳng được xem là quan trọng nhất. Muốn bánh thành phẩm đẹp, dẻo và mềm, nước nẳng phải đủ độ và có lên màu đúng chuẩn.
Người Mường thường làm nước nẳng từ cây ò é, cây đa, cây mọm, cây thầu dầu,… kết hợp vôi và măng khô. Trong khi đó, gạo nếp cần đem ngâm trong nước này 2 – 3 ngày, sau đó dùng lá chuối, lá chít, lá dong,… để gói bánh. Chiếc bánh nẳng gói xong giống như bánh ú của người miền Nam.
Khi ăn bánh nẳng, bạn sẽ cảm nhận được vị nồng của vôi, vị ngọt của hương mật và vị dẻo của gạo nếp. Món ăn này sẽ chấm cùng mật mía để tạo nên hương vị thật đặc biệt. Không chỉ là loại bánh ngon mà bánh nẳng còn giúp giải cơn say và tiêu cơm. Có dịp đến thăm các bản làng người Mường, bạn nhớ thử qua bánh nẳng.
2. Thịt thui luộc
Về các tỉnh có đông đồng bào dân tộc Mường cư trú, du khách còn được thưởng thức món thịt thui luộc đặc sản của người dân nơi đây. Món ăn này làm từ thịt lợn mán của núi rừng, có hương vị thơm ngọt đậm đà và nhiều chất dinh dưỡng. Một lần ăn thử thịt lợn mán, bạn sẽ nhớ mãi vị ngon tuyệt hảo của món ăn này.
Để làm thịt thui luộc từ lợn mán, người dân nơi đây sẽ thui vàng và cạo sạch lông lợn, sau đó mới mổ lấy nội tạng. Thịt sau đó được xẻ ra, treo lên và cho vào nồi luộc đến khi chín. Cuối cùng chỉ cần đem thịt thái mỏng và bày ra là có thể thưởng thức. Tuy cách chế biến có vẻ đơn giản nhưng đây đích thị là món ngon hấp dẫn mà ai cũng nên một lần nếm thử.
Món ngon của người Mường này muốn ngon hoàn hảo phải chấm cùng với muối rang và hạt dổi nướng (được giã nhuyễn). Cắn một miếng thịt vào miệng, bạn sẽ cảm nhận ngay độ giòn của mỡ và bì, tiếp đến là độ ngọt mềm của miếng thịt lợn hòa cùng mùi vị đặc trưng của hạt dổi, ăn đến đâu là ghiền đến đó.
3. Rượu cần
Trong ẩm thực của dân tộc Mường, không chỉ có các món ăn mới là đặc sản mà còn có cả đồ uống, cụ thể là rượu cần. Rượu có mùi vị thơm nồng rất đặc biệt, không dễ nhầm lẫn với các món rượu khác trên mọi miền đất nước. Với người dân xứ Mường, loại rượu này trở thành niềm tự hào để họ giói thiệu với bạn bè khắp bốn phương.
Ở các bản làng người Mường, món rượu này được dùng để tiếp khách, uống trong đám tiệc và uống trong gia đình, các dịp lễ hội. Vì thế, có dịp du lịch Tây Bắc, bạn nhất định phải nếm thử rượu cần để cảm nhận sự khác biệt so với các món rượu khác của nhiều địa phương khác.
Người Mường dùng gạo nếp cẩm để nấu rượu để tạo nên hương vị thơm ngon đặc trưng. Gạo dùng nấu rượu phải đem xay để khi sôi và ủ men trong vò, phần cái rượu không bị nát. Ngoài ra khi hút không gây tắc cần. Chính sự kỳ công này mà món rượu cần không chỉ thơm ngon, lại còn chứa đựng cả một bầu trời tinh tế trong cách thưởng thức.
Rượu cần muốn ngon phải ủ từ 3 tháng trở lên, còn rượu ngon nhất phải ủ đến tận 3 năm. Khi được nếm thử chén rượu cần chuẩn của người Mường, bạn sẽ ngay lập tức cảm nhận được vị ngọt và hương thơm quyến rũ. Chỉ cần một lần nếm thử, chắc hẳn du khách sẽ “say mê” và muốn nếm thử nhiều lần nữa.
4. Chả cuốn lá bưởi
Thêm một món ngon của người Mường khác mà bạn nên thử nếu có cơ hội, đó là chả cuốn lá bưởi – món ăn mang nhiều quan niệm về ẩm thực của người dân tộc Mường. Đây cũng là một trong những món đặc sản Hòa Bình được du khách yêu thích.
Nguyên liệu chính của món này là rau rừng, thịt lợn mường và các loại gia vị để tạo nên món chả hoàn hảo. Để chả ngon, khâu chọn thịt heo rất quan trọng. Phải là loại thịt ba chỉ săn chắc và ít mỡ. Thịt sau khi sơ chế sẽ đem thái lát mỏng hoặc băm nhuyễn rồi tẩm ướp thêm các loại gia vị. Người Mường sẽ ướp các loại hạt như dổi, mắc khén, lá lốt, bạc hà, đinh lăng, tía tô, ngò gai,… và chút bột ngọt, nước mắm giúp món ăn đậm đà.
Phần thịt heo được tẩm ướp sẽ cuốn trong lá bưởi và nướng trên bếp thang hồng. Món này ngon nhất là khi vừa đưa ra khỏi bếp than, hơi nóng bốc lên nghi ngút. Đưa miếng chả vào miệng, bạn sẽ cảm nhận ngay miếng lá bưởi giòn tan, tiếp đến là thịt lợn mềm ngọt với vị đậm đà, vừa miệng, càng ăn càng kích thích vị giác.
Món ngon của người Mường này có đầy đủ vị ngọt của thịt, vị đắng của lá bưởi và chút cay nồng của gia vị. Vì thế, đây không chỉ là món ăn ngon mà còn tốt cho sức khỏe. Ăn chả cuốn lá bưởi giúp cho huyết áp ổn định, cải thiện đường tiêu hóa. Do đó, đây là món ngon thường xuất hiện trong các bữa ăn gia đình, các dịp quan trọng ở xứ Mường.
5. Sâu măng
Có dịp du lịch miền Bắc, đặc biệt là các vùng đất có nhiều người Mường cư trú, bạn hãy ăn thử món sâu măng. Đây là món ăn dành cho người gan dạ và không sợ sâu. Vào tháng 9 – 10 hàng năm, người Mường sẽ vào rừng để bắt sâu măng – loại sâu vàng nhạt, bóng và có thể làm nhiều món ngon.
Có nhiều cách chế biến sâu măng nhưng phổ biến nhất là sâu măng xào. Sâu sau khi sơ chế sạch sẽ, tiếp tục ướp tiêu muối khoảng 15 phút. Sau đó phia hành thơm và cho sâu vào chảo xào khoảng 3 phút, thêm lá chanh thái nhỏ vào là có thể thưởng thức. Món này nên ăn nóng để cảm nhận được hương vị đặc biệt.
Ngày nay, món sâu măng thường được dùng để ăn cơm hàng ngày hoặc làm “mồi” nhậu rất bắt. Trong những dịp đặc biệt, bên cạnh bình rượu cần ấm nóng thì đĩa sâu măng xào đi kèm thật sự là một kết hợp hoàn hảo. Bộ đôi này mà thưởng thức vào ngày lạnh thì đúng là tuyệt hảo.
Trên đây là những món ngon của người Mường mà nếu có dịp, du khách nên một lần nếm thử để cảm nhận sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam tại nhiều vùng miền tổ quốc. Các món ăn khá lạ lẫm nhưng chỉ cần thử một lần, biết đâu bạn sẽ ghiền và muốn ăn thêm nhiều lần nữa.
Theo luhanhvietnam.com.vn
Ảnh:Internet