Có lẽ cái tên cù kỳ còn xa lạ với nhiều thực khách. Cù kỳ còn có nhiều tên gọi khác như con cua sấm, cua đá, con cùm cùm... Tương truyền, cù kỳ đã cắp người thì chỉ nhả ra khi nào có một tiếng sấm vang lên, do đó nó còn có tên là cua sấm. Thực tế, loài cua này khá lì lợm, sẽ dùng hai chiếc càng to khỏe cắp chặt đối phương đến khi thấy an toàn mới nhả ra.

Cù kỳ có mai màu nâu, mắt màu xanh lá. Chúng thường ăn các loại phù du, giáp xác nhỏ. Phần càng của cù kỳ khá lớn và nhiều thịt, phần thân xốp hầu như không có thịt. Thịt cù kỳ không ngọt như cua nhưng ngon hơn ghẹ, giá rẻ nên được ưa chuộng.

Trước đây người dân địa phương thường đem cù kỳ đi nướng hoặc hấp, sau này đã sáng tạo thêm món bún cù kỳ. Món bún lạ miệng này xuất phát từ những người dân ở các khu làng chài. Cứ thế nó trở thành món ngon đặc sản của Quảng Ninh mà du khách từ thập phương sẵn sàng đi cả trăm cây số về thưởng thức.

Du khách dễ dàng tìm thấy cù kỳ ở các chợ hải sản ở Hạ Long. Để làm nên tô bún cù kỳ nóng hổi hấp dẫn phải trải qua nhiều công đoạn chế biến cầu kỳ.

Cù kỳ tươi được rửa sạch, tách riêng phần càng, mai và thân xốp để riêng nấu nước dùng. Càng cù kỳ được đem hấp chín, sau đó bóc vỏ sao cho phần thịt còn nguyên vẹn.

Bún cù kỳ phải được nấu bằng cốt hải sản tôm khô, mực khô và thân cù kỳ để đảm bảo nước dùng ngọt thanh và không ngấy mỡ như hầm bằng xương heo hay xương bò. Trong quá trình nấu nước dùng, người ta cho thêm cà chua và giấm bỗng để nước thêm vị ngọt và chua thanh.

Phần gạch sẽ được xào sơ qua với hành và gia vị cho thơm. Cách nấu món bún cù kỳ khá giống với cách nấu bún riêu, hương vị rất được lòng thực khách. Một tô bún cù kỳ sẽ bao gồm bún, thịt càng cù kỳ, gạch, bề bề, tôm, hành, đậu, dọc mùng... chan đẫm nước dùng ngọt thanh nóng hổi là có thể thưởng thức ngay.

Khi ăn, thực khách có thể thêm một chút măng ớt và vắt chanh để tăng hương vị đậm đà cho món ăn. Bún cù kỳ ngon nhất khi thưởng thức lúc còn nóng hổi để đảm bảo độ tươi ngon của các nguyên liệu.

Ngày nay bún cù kỳ đã theo chân người Quảng Ninh đến nhiều tỉnh thành khác, nhưng có lẽ chỉ khi đặt chân đến vùng đất mỏ bạn mới có thể thưởng thức trọn vẹn hương vị đặc trưng của món ăn này. Một số nhà hàng du khách có thể tham khảo là nhà hàng bún cù kỳ Hường Béo, Bún cù kỳ khách sạn Công Đoàn, nhà hàng Thành Lộc, hay một số địa chỉ ở khu Cái Dăm, Bãi Cháy, Sân Vườn...

Theo Báo Dulich.laodong.vn