Nhắc đến đặc sản Quảng Ngãi, người ta có thể liệt kê ra được rất nhiều món ngon nổi tiếng như: cá bống sông Trà, mạch nha Thi Phổ, đường phổi, đường phèn, don... Và đặc biệt, không thể không kể đến món nem chua – một món ăn đã trở thành truyền thống, gắn bó từ bao đời với những người dân nơi đây, hiện diện trong những mâm cỗ, sính lễ ngày cưới xin, và ngay cả trong tiệc trà rượu của người dân quê mến khách.
Nguyên liệu chủ yếu để chế biến nem chua gồm có: thịt nạc và bì (da) lợn, nước cốt chanh, tiêu, tỏi, muối,... Loại thịt lợn được lựa chọn để làm nem chua thường là thịt lợn cỏ. Đây là giống lợn nhỏ con được nuôi bằng rau, cám và những thức ăn dư thừa trong gia đình, chứ không hề có các chất kích thích hay tăng trọng. Lợn vừa mổ, chọn miếng nạc màu hồng đem rửa sơ qua nước rồi dùng dao thái thành những lát mỏng và nhỏ, bì lợn thì thái dạng sợi. Sau đó,đem ngâm chỗ thịt vừa thái vào nước cốt chanh trong hơn nửa giờ đồng hồ cho thịt chín tái rồi vớt ra vắt cho ráo nước. Tỏi Lý Sơn băm nhuyễn rồi trộn đều cùng với muối, tiêu, đường và đem ướp đều với thịt.
Màu sắc cuốn hút
Mang vị chua cay rất ngon
Tiếp đến, người ta dùng tay vo thịt đã tẩm ướp thành những cục vuông bằng cổ tay trẻ em rồi gói qua với lá chanh non. Sau đó, dùng lá chuối gói thành những viên nem vuông vức, xinh xắn, buộc bằng lạt tre chẻ nhỏ rồi đem treo vào những nơi kín đáo. Khoảng mươi ngày sau, nem chua sẽ đến độ ngon nhất. Nếu muốn ăn liền sau khi chế biến thì có thể cho thêm một chút nước cốt chanh để nem mau chua.
Ném mới bóc ra
Bóc lá chuối xanh hiện ra miếng nem chua với thịt có màu ửng hồng xen lẫn màu trắng của bì lợn và tỏi, điểm thêm những chấm đen của tiêu xay dập trông thật bắt mắt. Dùng đũa gắp miếng nem cuộn vào lá chanh non rồi cho vào miệng thì dẫu thực khách có khó tính đến đâu cũng sẽ gật gù khen ngợi món nem chua này. Hương vị mát lạnh từ lá chanh hòa quyện cùng với vị ngọt từ thịt xen lẫn với đường hòa cùng vị chua của chanh, lại thêm vị mặn của muối và hương vị cay dịu của tiêu, tỏi cứ thế đọng mãi nơi đầu lưỡi. Thịt tái chín hơi dai cùng với độ giòn của bì lợn và tỏi sẽ khiến bạn chỉ muốn ăn mãi.
Trang trí rất đẹp
Món nem là đặc sản, là món ăn truyền thống luôn hiện diện trên mâm cỗ dâng cúng tổ tiên và những người đã khuất. Trên mâm cỗ luôn có bánh tráng (bánh đa), kế tiếp là nem chua rồi mới đến những món ăn khác. Thưởng thức mâm cỗ sau khi dâng cúng, phải dùng tay bẻ bánh tráng đưa vào miệng rồi dùng đũa gắp món nem thịt vừa tái chín. Đây là nét độc đáo trong văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Quảng Ngãi để nhớ đến tổ tiên từ thuở hồng hoang. Không những thế, nem chua còn được dùng làm sính lễ cưới xin để tỏ sự tôn trọng thông gia, giúp cho đôi uyên ương nên nghĩa vợ chồng.
Nem gói trong lá
