1. Khái quát chung về món cơm cháy

1.1. Nguồn gốc của món ăn

Vào giai đoạn đất nước ta bị Pháp thuộc trong những năm tháng thuộc thế kỷ 19, tại Ninh Bình, có một chàng trai trẻ có tên Đinh Hoàng Thăng đã ra làm việc cho một tiệm ăn của người Hoa rất lớn tại Hà Nội. Thời gian sau đó, vì không lấy được con gái của chủ tiệm, Đinh Hoàng Thăng xin nghỉ việc và trở về quê hương. 

Với những kinh nghiệm cũng như kiến thức đã học được, ông tự mở cho mình một quán ăn chuyên về làm cơm cháy. Sau đó, chủ cũ đã tìm gặp ông để hợp tác phát triển thêm chuỗi nhà hàng và sau đó đã đồng ý để con gái gả cho Đinh Hoàng Thăng. Từ những thành công mà ông đã đạt được qua việc khởi nghiệp, thương hiệu cơm cháy Ninh Bình bắt đầu mọc lên và nổi tiếng tại Việt Nam. 

Để nấu được một món ăn ngon như ông Hoàng Thăng là điều không hề đơn giản. Và một trong số các bước đó thì việc nấu cơm ngon là rất quan trọng. Cơm phải nấu vừa đủ nước, không quá nhão cũng chẳng quá khô, khi cơm vừa đạt độ chín tới thì nhanh chóng lấy ra, chỉ để lại những phần cháy xém ở dưới đáy của nồi cơm. Nồi để dùng làm cơm cháy phải là nồi to, dày để có thể làm cơm chín đều và vàng. 

Những người có kinh nghiệm lão luyện sẽ biết canh lửa hợp lý để tạo ra món cơm vừa chín đều, ngả màu đẹp mắt và có mùi vị đặc trưng. Những miếng cơm sau khi được lấy ra sẽ phơi khô và cho đem chiên, sau đó, ăn cùng với các món ăn kèm vô cùng ngon miệng. 

Cho đến ngày nay, tuy đã có nhiều những nhà hàng tương tự mọc lên, thì cửa tiệm của ông Đinh Hoàng Thăng vẫn luôn thu hút nhiều du khách ghé đến và thưởng thức bởi hương vị cơm cháy ngon hòa quyện cùng nước sốt đặc biệt.

1.2. Những thành tựu mà món cơm cháy Ninh Bình đã đạt được

Cơm Cháy Ninh Bình dần trở nên nổi tiếng mà chỉ cần nhắc đến Ninh Bình thì người ta lập tức nhớ đến món ăn ngon tuyệt. Vào ngày 01 tháng 08 năm 2012, món cơm cháy chính thức được Tổ chức Kỷ lục Châu Á công nhận là top 10 trong số những món đặc sản của đất nước Việt Nam.

Trước đó, món ăn này còn được đề xuất trở thành danh sách 15 món ngon nhận được kỷ lục Châu Á do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam Vietkings bình chọn. Món ăn đặc sắc này được phát triển mạnh mẽ tại thành phố Ninh Bình cũng như sản xuất và đóng gói đưa đi nhiều nơi.

2. Cách làm cơm cháy 

2.1. Cách làm cổ truyền

Món cơm cháy nguyên bản của ông Hoàng Thăng là cơm, sau đó được chiên lên với dầu nóng và ăn kèm với thịt dê, thịt bò hoặc tim và cật lợn xào với hành tây, nấm, cà rốt, cà chua. Gạo để có thể tạo ra món ngon trứ danh phải là gạo nếp Hương, những hạt gạo có hình tròn, màu sắc trong. Loại than củ dùng để nấu ăn phải là loại tốt nhất. 

Cơm sau khi được lấy ra phải phơi trực tiếp dưới nắng hai đến ba ngày. Phải đảm bảo nơi cất giữ những tấm cơm đã phơi là nơi thoáng mát, sạch sẽ, khi nào cần ăn thì mới lấy ra chiên gòn. Nếu chiên trước xong để đó, qua ngày cơm sẽ lập tức bị hôi mùi dầu và không còn ngon lành nữa. 

Các loại đồ ăn kèm như thịt dê, thịt bò hay tim và cật lợn phải được ướp theo công thức chuẩn vị và đem nấu chín, ăn kèm cực ngon. Cơm cháy chiên đạt chuẩn vị phải có màu vàng, cắn một miếng độ giòn tan trong miệng, có hương thơm.

2.2. Cách làm đóng gói

Khi ra các cửa tiệm tạp hóa hoặc siêu thị, thực khách sẽ thấy những bịch cơm đã được đóng gói và hút chân không. Những bịch cơm cháy này có chà bông, ruốc thịt và các gia vị khác đi kèm. Các loại đóng gói này thường có một cách làm chung như sau: 

• Sau khi cơm nếp nguội hẳn thì sẽ được cho vào một cái chảo chống dính và ép đến khi cơm mỏng ra. Phải canh lửa sao cho đều và nhỏ để cơm được chín đều, thơm ngon.

• Quan sát bằng mắt thường, thấy cơm có một màu cháy xém ở phía dưới, hãy tắt bếp và cẩn thận từ từ lấy ra từ chảo đừng để miếng cơm không bị bể. Sau khi lấy ra, miếng cơm sẽ được cắt thành miếng nhỏ vừa đủ ăn.

• Đem những miếng cơm cháy đó và phơi dưới nắng đến độ khô hợp lý thì nó sẽ có dạng cong lên. 
• Sau đó, đem cơm vào và cho lên chảo dầu nóng, chiên đến khi phồng lên và có độ giòn thì cho vào giấy thấm dầu. 
• Rắc hành phi và chà bông lên và các gia vị lên trên miếng cơm, sau đó tiến hành đóng gói.

3. Cách chọn cơm cháy ngon

Hiện nay, có rất nhiều các gói với nhãn mác đặc sản cơm cháy ngon được bày bán la liệt trên các sạp trong chợ, cửa hàng hoặc siêu thị. Điều này đã làm thực khách hoang mang không biết loại cơm như thế nào mới là đúng chuẩn. Dưới đây, chúng tôi sẽ mách bạn một số cách để chọn được những bịch cơm ngon và chất lượng.

• Khi quan sát, thực khách thấy được những hạt cơm chín đều và xốp lên, chứ không phải hạt xốp hạt không.
• Khi cầm thử lên vào dùng tay bấm vào, các hạt cơm sẽ vỡ tan ra, những hạt không vỡ giòn là do đã bị hở gió hoặc phơi chưa đủ nắng.
• Nhìn vào bịch cơm, thực khách sẽ lập tức thấy ngay cơm có màu vàng rất đẹp.
• Quan sát kỹ bao bì của sản phẩm, những loại cơm chất lượng sẽ có bao bì ghi đầy đủ thông tin cơ bản về nguồn gốc, hạn đóng gói và sử dụng. 
• Việc giá cả cũng là một lựa chọn quan trọng, quý khách nên chọn những bịch cơm có giá phải chăng, không nên ham rẻ vì chất lượng cũng đi đôi với giá cả.
• Khi mua cơm cháy trong các cửa hàng thực khách cũng nên quan sát thành phần của sản phẩm, nếu chứa các chất phụ gia và bảo quản thì không nên mua vì những chất đó rất có hại cho sức khỏe, sử dụng lâu ngày sẽ tích tụ bệnh gây ung thư. 

4. Giá cơm cháy bao nhiêu là hợp lý?

Giá cơm cháy sẽ thường giao động trong khoảng 130.000 VND đến 140.000 VND/xuất khi được phục vụ trong các nhà hàng, quán ăn lớn. Ngoài ra, tại các cửa hàng bên ngoài, hoặc tại các chợ, siêu thị trên cả nước, giá cơm sẽ rơi vào trong khoảng 35.000 VND đến 40.000 VND/gói. 

5. Một số loại cơm cháy phổ biến

Món cơm cháy nguyên bản sau khi được nhiều người biết đến, họ đã biến tấu món này thành nhiều phiên bản khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu một số phiên bản thơm ngon và hấp dẫn dưới đây nhé!

5.1. Cơm cháy chà bông

Thay vì ăn kèm với nước sốt dê núi như Ninh Bình, cơm cháy chà bông sẽ được ăn kèm với hành phi thơm nức mũi và những miếng thịt đã được giã nát thành chà bông ngon miệng.

Đây là một loại dễ ăn, có thể mang đi bất cứ đâu để làm dùng cũng như làm quà. Loại cơm cháy chà bông này cũng được các cơ sở ưu tiên đóng gói và bày bán vì dễ bảo quản trong thời gian dài và dễ dàng chế biến. 

5.2. Cơm cháy kho quẹt

Cơm cháy kho quẹt là món ăn vô cùng phổ biến, đặc biệt là từ các tỉnh miền nam hoặc các vùng sông nước. Món này cũng được chế biến rất dễ dàng với phần cơm chiên giòn, ăn kèm với nước sốt kho quẹt từ các thành phần như: hành khô, tôm, tỏi, ớt, mắm,… và nhiều thành phần khác. Tất cả được hòa quyện với nhau tạo thành một nồi nước sốt kho quẹt sền sệt vô cùng ngon miệng. 

5.3. Cơm cháy hải sản

Cơm cháy hải sản là một món ăn được chế biến từ nguyên tác của món đặc sản Ninh Bình. Đặc trưng của món này là cơm sau khi chiên giòn sẽ được ăn kèm với nước sốt được chế biến từ các thành phần như: cua, tôm, mực,… hòa quyện với nhau tạo nên hương vị cơm cháy hải sản vô cùng đẹp mắt và ngon miệng. 

5.4. Cơm cháy khô gà

Cơm cháy khô gà là một món ăn ngon và hấp dẫn thực khách. Hương vị của loại này vô cùng đặc biệt khi du khách ăn mà còn có cả vị khô gà lá chanh thơm phức, cùng với đó là sự hòa quyện cay cay của ớt. 

Một miếng cơm khô gà có vị mặn vừa phải, ăn giòn rụm cùng những miếng khô gà dai dai chứ không quá cứng, tất cả các hương vị được hòa quyện với nhau và để lại dư vị đặc biệt nơi đầu lưỡi. 

5.5. Cơm cháy nước mắm

Cơm cháy nước mắm là một món ăn vô cùng quen thuộc và bình dị với nhiều người. Món ăn này chiếm được sự ưu thích cũng bởi cách làm đơn giản, hương vị đậm đà bắt miệng. 

Cách để chế biến phiên bản này cũng vô cùng đơn giản, thực khách chỉ cần chiên giòn cơm nguội đã được phơi khô dưới nắng. Sau đó nêm thêm nước mắm, tỏi ớt, đường rồi đảo đều trong dầu nóng và cho cơm đã chiên vào. Thực khách có thể kết hợp thêm chút mỡ hành thơm nức mũi sẽ khiến món ăn này đặc sắc hơn đó. 

5.6. Cơm cháy mỡ hành

Chỉ với một vài những nguyên liệu giản đơn, thực khách đã có ngay một đĩa cơm cháy mỡ hành thơm ngon, hấp dẫn và cách làm thì vô cùng đơn giản.

Những miếng cơm được chiên lên vàng ruộm, cắn vào thì giòn tan trong miệng, sau đó kết hợp với nước chan mỡ hành béo ngậy, thơm thơm mùi hành phi. Món này sẽ càng ngon gấp gội nếu thực khách chấm thêm chút sốt tương ớt the the. Món cơm cháy mỡ hành mà được ăn vào những ngày mưa lạnh lạnh thì không còn gì sánh bằng. 

5.7. Cơm cháy rong biển

Chỉ cần biến tấu một chút, món cơm cháy rong biển đã trở thành một món ăn vừa ngon miệng lại đầy đủ chất dinh dưỡng. Món ăn này có màu sắc và mùi hương vô cùng hấp dẫn. Những miếng cơm vàng ươm tô điểm cùng những màu đen đen của lá rong biển, khi ăn vào thực khách sẽ cảm nhận được mùi của biển cả thơm ngon, đặc biệt. Món ăn này nếu ăn cùng tương ớt, tương cà và kho quẹt thì đều rất hợp vị. 

5.8. Cơm cháy khô cá dứa

Cơm cháy khô cá dứa là một món ăn ngon, bổ dưỡng và lạ miệng. Chẳng cần đi đâu xa, chỉ một vài nguyên liệu đơn giản thực khách đã có thể làm món ăn này ngay tại nhà.

Chiếc cơm xém vàng, cắn vào một phát thì giòn rụm trong miệng, sau đó, ăn kèm nước sốt gồm các thành phần như: cốt dừa, hành phi, mắm muối vừa vị. Kẹp bên trong một miếng khô cá dứa. Tất cả hòa quyện tạo nên một món ăn cực kỳ hấp dẫn, khiến thực khách không thể cưỡng lại.

5.9. Cơm cháy Campuchia

Cơm cháy Campuchia là một món ăn có vẻ ngoài vô cùng lạ mắt, hương vị thì rất độc đáo. Miếng cơm cháy có bề ngoài cháy vàng, kết hợp mới nước sốt mỡ hành thơm ngon, những miếng chà bông dai dai, ngấm đều thị từ nước mắm cay ngọt. Thực khách có thể ăn kèm món này với nước mắm chua cay để kích thích vị giác cũng như tạo sự hài hòa. 

5.10. Cơm cháy chay

Cũng như những món cơm cháy mặn, cơm cháy chay được chế biến từ những miếng cơm được chiên vàng ươm. Sau đó, thực khách ăn kèm chúng với hành phi mỡ hành chấm tương ớt, hoặc ăn kèm với nước mắm chay đều rất ngon.

Món cơm cháy là một món ăn ngon, quen thuộc với người dân Việt Nam. Tin rằng với bài viết vừa rồi, du khách đã có một cái nhìn tổng quan về món ăn tưởng rằng quen nhưng cũng rất lạ này. Đừng quên mang đặc sản này về tặng người thân mỗi khi có dịp ghé qua Ninh Bình nhé!

Tho Ticotravel.com.vn