Về với nhà vườn Xuân Đài ở làng Thuỷ Biều xứ Huế, du khách sẽ như được quay trở về với những điều xưa cũ, bình dị mà gần gũi, nơi tràn ngập hương thơm của hoa trái bên dòng Hương giang êm đềm.
Nhà vườn cổ được xem là một trong những “đặc sản” riêng có của xứ Huế bên canh những đền đài, lăng tẩm và nhà vườn Xuân Đài chính là điểm dừng chân hấp dẫn mê hoặc du khách bởi vẻ đẹp cổ kính và không gian bình dị, gần gũi. Du ngoạn ngôi nhà vườn được xem như “báu vật” của xứ Huế này, du khách sẽ được chìm đắm trong không gian tươi mát của vườn cây trái, khám phá kiến trúc nhà rường cổ xứ Huế và trải nghiệm rất nhiều hoạt động thú vị.
Lịch sử của nhà vườn Xuân Đài Huế
Nhà vườn Xuân Đài tọa lạc tại số nhà 12, kiệt 22 đường Thanh Nghị của phường Thuỷ Biều, thành phố Huế, tên gọi của nhà vườn cũng chính là tên của chủ nhân ngôi nhà là ông Hồ Xuân Đài. Ngôi nhà này được xây dựng từ năm 1868 bởi ông nội của ông Hồ Xuân Đài, người từng làm việc Kinh Tượng dưới thời đại vua Khải Định, đến ba của ông Xuân Đài cũng làm kinh tương dưới thời vua Bảo Đại, tính đến nay đã có 4 thế hệ từng sinh sống ở ngôi nhà rường một gian hai chái này và ngôi nhà cũng đã ngót nghét hơn 150 năm tuổi.
Mặc dù trải qua thời gian dài nhưng nhà vườn Xuân Đài gần như vẫn được bảo lưu nguyên vẹn hình dáng ban đầu. Ông Hồ Xuân Đài cho biết, đã từng có thời gian ngôi nhà tưởng chừng như không thể giữ được vì mối mọt phá hội, tuy nhiên bằng tình yêu với ngôi nhà và muốn lưu giữ văn hoá nhà rường của xứ Huế ông đã gìn giữ và bảo tồn ngôi nhà vườn như một “báu vật” không chỉ của gia đình mà còn của cả cho quê hương xứ Huế.
Năm 1996 là thời điểm nhà vườn Xuân Đài bị xuống cấp trầm trọng nhất bởi dù đã xử lý mối mọt thì vẫn không hiệu quả, ông Xuân Đài đã thuê 2 đội gánh đám, mỗi đội 30 người gánh ngôi nhà nâng lên một nền cao hơn khoảng 60cm rồi đổ cát hạt loại lớn thay nền đất, tránh mối mọt từ dưới đất chui lên. Ngoài ra ông còn lấy hạt điều hoà cùng lòng đỏ trứng gà để tạo thành một loại sơn mài quét lên những đồ dùng bằng gỗ để vừa tạo độ bóng lại gia tăng độ bền, từ đó đã bảo tồn được ngôi nhà và khiến cho nhà vườn Xuân Đài trở thành một điểm đến hấp dẫn như hiện tại.
Khám phá không gian kiến trúc của nhà vườn Xuân Đài
Nhà vườn Xuân Đài có diện tích 1125,6m2 với chủ thế chính là ngôi nhà tường 1 gian 2 chái nằm ở trung tâm của khu vườn. Khung nhà kết cấu bằng gỗ với gỗ mít sử dụng cho cột nhà, xuyên, kèo và gỗ kiền sử dụng cho đòn ta. Mái nhà lợp ngói liệt theo dạng nhiều lớp kiểu ngói điển hình của nhà Rường cổ xưa, hệ thống tường bao quanh là bê tông.
Ngôi nhà mang đặc trưng đậm nét của kiến trúc nhà rường truyền thống của Huế với cột kèo, liên ba chạm trổ hoa văn tinh xảo. Theo thời gian các loại gỗ được sử dụng cho ngôi nhà đã mang màu nâu sẫm hoặc đen bóng càng tôn lên vẻ đẹp ấn tượng, cổ kính cho ngôi nhà. Phía trước và khu vực xung quanh nhà đều là sân vườn trồng các loại cây ăn trái. Khu vực phía trước của nhà vườn Xuân Đài còn có bức bình phong được đặt theo đúng nguyên tắc phong thuỷ.
Mọi vật dụng ở nhà vườn Xuân Đài đều được coi như đồ gia bảo, có nhiều món tuổi đời trên trăm năm. Theo chủ nhân của ngôi nhà thì mỗi một đồ vật đều mang trong mình những câu chuyện của riêng nó, từ gian thờ được bày biệt tôn kính trang nghiêm với các bức hoành phi, câu đối theo mô thức phong tục thờ cúng tổ tiên của Huế hay chiếc trung rương, bộ bàn ghế, trường kỷ dùng tiếp khách, bàn trang điểm, những chiếc mâm đồng hình long phụng… Điển hình như chiếc trung rương ở nhà cổ Xuân Đài là vật dụng được nhà vua Khải Định ban cho ông nội của ông Xuân Đài, sau khi nghỉ hưu ông đã mang về nhà lưu giữ.
Tựu chung lại mọi thứ liên quan đến nhà vườn Xuân Đài tựa như một nét chấm phá độc đáo mô tả cuộc sống xưa mang đến cho du khách cảm nhận thú vị và hào hứng.
Những trải nghiệm thú vị ở nhà vườn Xuân Đài hấp dẫn du khách
Thăm quan nhà cổ, vườn cây trái
Vẻ đẹp của nhà vườn Xuân Đài mang nét hoài niệm rất đặc trưng của Huế, chính vì vậy thăm quan và chiêm ngưỡng kiến trúc của ngôi nhà cũng như tìm hiểu những câu chuyện xưa gắn liền với nơi đây chắc chắn sẽ là một trải nghiệm đáng giá với du khách. Hơn thế nữa, nhà vườn ở khu vườn xung quanh nhà có rất nhiều loại cây trái từ chuối, mít, măng cụt nhãn cho đến đặc sản thanh trà nức tiếng... Mùa nào thức đó, du khách theo nhà vườn Xuân Đài vào thời điểm nào du khách cũng đều có cơ hội trải nghiệm tự tay hái trái cây trong vườn và thưởng thức.
Ngâm chân thảo dược thư giãn
Đến nhà vườn Xuân Đài du khách sẽ được trải nghiệm ngâm chân nước lá truyền thống của làng Thuỷ Biều. Đây là trải nghiệm rất thú vị được nhiều du khách ưa thích nhất là du khách nước ngoài, nước lá mang đến nhiều lợi ích cho sức khoẻ người sử dụng. Trải nghiệm này được ví von như một kiểu spa dân dã, bởi du khách sẽ được ngồi dưới tán cây trong vườn để ngâm chân với bồn nước lá bằng gỗ rất thú vị.
Thưởng thức đặc sản xứ Huế
Ghé thăm nhà vườn Xuân Đài bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức những mâm cơm quê rất đặc trưng của Huế ngay tại ngôi nhà cổ trăm năm. Những món cơm quê xứ Huế như gỏi thanh trà, rau muống, cá kho tuy dân dã nhưng đậm hương vị truyền thống mang đến cho thực khách ấn tượng khó quên. Ngoài ra, nhà vườn cũng sẽ mời khách mè xửng hay mứt gừng truyền thống dùng kèm trà nóng rất ngon.
Về thăm nhà vườn Xuân Đài du khách không chỉ có cơ hội khám phá nét đẹp cổ kính, nếp sống sinh hoạt của người Huế xưa hay khu vườn ngập tràn cây trái mà còn nhận được xự đón tiếp nồng hậu của những người dân quê. Cuốn nhật ký du khách tại nhà vườn Xuân Đài với cả ngàn trang đã được viết sang cuốn thứ ba, cho thấy nơi đây đã mang đến cho du khách thật nhiều xúc cảm đặc biệt, nếu có dịp về xứ Huế đừng quên ghé làng Thuỷ Biểu bên sông Hương để thăm ngôi nhà vườn cổ Xuân Đài trăm năm tuổi nhé.
Theo Luhanhvietnam.com.vn