Nằm êm đềm bên dòng sông Túy Loan hiền hòa, làng cổ Túy Loan nổi tiếng với bề dày lịch sử đã hơn 500 năm tuổi. Ngôi làng cổ này ghi dấu ấn đậm nét trong lòng du khách nhờ khung cảnh hoài cổ, bình yên và đặc sản bánh tráng lừng danh.
Giới thiệu về làng cổ Túy Loan Đà Nẵng
Nằm cạnh quốc lộ 14B, thuộc xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 15 km, làng cổ Túy Loan có lịch sử 500 năm với không gian cổ kính, những công trình kiến trúc cổ, mặt tiền làng hướng ra sông Túy Loan. Tất cả tạo nên một khung cảnh đậm chất Việt Nam thanh bình và yên ả. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về văn hóa, lối sống xưa thì hãy ghé thăm ngôi làng này khi du lịch Đà Nẵng.
Bên cạnh sông núi, bóng cây cổ thụ, cây cối rậm rạp, không khí trong lành, cảnh vật xung quanh thơ mộng như tranh vẽ tạo cho người ta cảm giác thanh bình thì làng cổ Túy Loan cũng là chứng tích của năm tháng với những bức tường khắc chữ Hán cổ, những ngôi nhà cổ đã phai màu. Thiết kế của ngôi làng này bị rêu phong bao phủ một phần. Bức “Rồng phượng thêu” được chế tác tinh xảo nay đã bạc màu và không còn nguyên vẹn theo thời gian. Tuy trải qua một thời gian dài, những hoa văn không còn nguyên vẹn như xưa nhưng khi du khách đến thăm làng vẫn sẽ thấy được vẻ đẹp của quá khứ.
Không chỉ vậy, nơi đây còn có một làng nghề truyền thống tiêu biểu là làm bánh tráng, hủ tiếu nổi tiếng Đà Nẵng. Vào dịp lễ hội mùa xuân, làng Túy Loan nỗ lực hết sức để sản xuất ra những mẻ bánh nóng hổi thơm ngon đáp ứng nhu cầu của khách hàng từ khắp nơi trên thế giới.
Truyền thuyết và lịch sử của làng cổ Túy Loan
Tên làng Túy Loan xuất phát từ một truyền thuyết xa xưa rằng một con chim lớn say rượu và bay đến làng trú ngụ (Túy nghĩa là say, Loan là loài chim Loan), theo nguyên gốc từ Hán là như thế. Nhưng cũng có một cái tên với ý nghĩa khác là Thúy Loan. Dịch ra nghĩa là ngọn núi xanh cao (Thúy là màu xanh và Loan là núi cao). Thúy Loan xuất hiện lần đầu trong sách “Ô Châu cận lục” của nhà văn Dương Văn An thời vua Mạc Tuyên Tông viết năm 1555, trong đó cho biết Thúy Loan là một trong 66 xã của huyện Điện Bàn, tỉnh Điện Bàn thuộc phủ Triệu Phong lúc đó.
Theo sử sách xưa còn ghi lại, vào năm 1470, vua Lê Thánh Tông sai ngũ hiền Đường, Lâm, Nguyễn, Trần, Lê mở mang bờ cõi, lập nên làng Túy Loan ngày nay.
Di chuyển đến làng cổ Túy Loan
Bạn có thể đi bộ theo hai hướng, Cầu Rồng và Cầu Thiên Sơn. Cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 15 km và cách làng cổ Túy Loan khoảng 30 phút lái xe, bạn sẽ xuất phát từ bãi biển Mỹ Khê.
Bạn đi từ biển Mỹ Khê theo đường Võ Nguyên Giáp, đi về hướng cầu Trần Thị Lý, đi thẳng rồi rẽ phải vào đường Hồ Xuân Hương, sau khi qua cầu Tiên Sơn bạn rẽ trái vào đường Hai Tháng Chín. Bạn tiếp tục đi thẳng đường Cách Mạng Tháng 8 hướng ra quốc lộ 14B. Đi thẳng theo quốc lộ 14B cho đến khi đến đường Guangxiong, sau đó rẽ phải vào đường Hefeng Township Road 604, đi thêm một chút nữa là đến Làng cổ Suilun.
Hoặc bạn đi từ cầu Rồng rẽ phải tại vòng xoay Ngô Quyền sau khi ra khỏi cầu Rồng đi thẳng vào đường Ngũ Hành Sơn đi thẳng rẽ phải tại đường Tiên Sơn. Sau khi qua cầu Thiên Sơn, bạn tiếp tục đi theo cung đường trên, nếu không hiểu bạn có thể hỏi người dân bên trong, họ sẽ rất nhiệt tình hướng dẫn bạn.
Vẻ đẹp hoài cổ ở làng cổ Túy Loan
Khi đến làng cổ Túy Loan, bạn có thể nhìn thấy những tòa nhà chạm khắc cổ kính, một số được xây dựng cách đây 200-300 năm nhưng vẫn đứng vững hiên ngang trước thời tiết, chỉ bị phai màu theo thời gian. Các mái kèo, cột đình vẫn còn dùng tốt mang một giá trị kiến trúc và lịch sử lâu đời. Ngôi làng này thực sự rất thích hợp cho những du khách muốn thoát khỏi sự hối hả và nhộn nhịp của thành phố và trở về với vùng quê yên tĩnh. Từ đó sẽ giúp du khách cảm thấy thư thái và thoải mái một cách nhẹ nhàng.
Ở làng cổ Túy Loan bạn sẽ nhìn thấy được một ngôi đình có tuổi đời hơn 1000 năm tuổi, người dân địa phương thường gọi là đình làng Túy Vân. Ngôi đình này có tới 20 sắc phong của Vua ban nhằm phong tước quan chức, quý tộc, khen thưởng các tướng sĩ có công và xếp hạng những vị thần thờ trong đình. Đình làng là nơi thực hiện các nghi thức cúng bái, tâm linh.
Sau khi trải qua những thăng trầm, đình ở làng Túy Loan đã được trùng tu nhiều lần nhưng nó vẫn giữ được lối kiến trúc của các tòa nhà công cộng cũ với nét thẩm mỹ cổ kính và uy nghiêm. Trước nhà công có bức bình phong bằng sứ, mặt trước chạm nổi rồng mã, bên trong chạm nổi kỳ lân.
Lễ hội ở làng cổ Túy Loan Đà Nẵng
Để tham gia 2 lễ hội lớn tại làng cổ Túy Loan thì bạn hãy tới đây vào tháng Giêng Âm lịch. Đây đều là những lễ hội mang đậm màu sắc truyền thống của người dân Đà Nẵng, thể hiện rõ nét lối sống tâm linh và văn hóa tín ngưỡng lâu đời.
Lễ hội ở đình làng Túy Loan còn có thể được gọi là lễ hội làng cổ Túy Loan, thường sẽ được tổ chức vào ngày 9/1 - 10/1 Âm lịch mỗi năm. Dân làng ở hai thôn và Đông sẽ cùng với khách du lịch tập trung lại để tổ chức sự kiện diễn ra trong 2 ngày với nhiều hoạt động thú vị. Phần lễ sẽ có buổi rước Sắc Phong, dâng hương tế đình nhằm ghi nhớ công lao lập đất khai hoang của 5 thần tiên của 5 họ tộc Trần, Lê, Nguyễn, Lâm, Đặng. Phần hội sẽ tổ chức nhiều trò chơi dân gian như kéo co, tráng bánh, đẩy gậy diễn ra ngay trước sân đình làng. Những cô gái khéo léo của cả hai thôn sẽ thể hiện tài năng tráng bánh, ai tráng đẹp và nhanh hơn sẽ mang về chiến thắng cho thôn mình. Qua đó cũng sẽ giới thiệu về sản vật của làng Túy Loan và quảng bá văn hóa truyền thống đến đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Lễ hội đua thuyền, đua ghe cũng được tổ chức tại sông Túy Loan. Khi các tráng sĩ tham gia cuộc thi thì ở trên bờ, dân làng và du khách cùng nhau cổ vũ, reo hè làm sôi động cả một góc làng. Sau ngày đua thuyền sẽ có các hoạt động khác như đua xe đạp, gói bánh tét và các trò chơi dân gian khác.
Vào 11 - 12/8 Âm lịch, ở làng cổ Túy Loan sẽ tổ chức Lễ tế đình nhằm tỏ lòng biết ơn đến những người có công ơn lập địa khai sinh mảnh đất làng và cầu mong thái bình cho quê hương, đất nước. Sau phần lễ tế sẽ tới phần rước sắc, lúc này có 4 người khiêng 1 ban, bên trên phủ vải đỏ và có thêm 9 người cầm cờ giáo đi phía trước. Đây được đánh giá là phần lễ quan trọng của kễ hội làng cổ Túy Loan.
Làng nghề truyền thống ở làng cổ Túy Loan
Làng cổ Túy Loan từ năm 1975 đã nổi tiếng với hai món mỳ và bánh tráng, hiện trong làng vẫn còn 15 gia đình làm nghề tráng bánh để mưu sinh. Người dân trong làng cho rằng đó là tinh hoa của trời đất vì được làm từ bột gạo. Có 4 công đoạn chính trong làm bánh tráng.
Bước 1: Chọn nguyên liệu
Bước 2: Chọn củi tráng bánh
Bước 3: Sấy bánh
Bước 4: Gỡ bánh thành phẩm
Món đặc sản này có giá bán khoảng 170/10 cái chưa nướng và khoảng 220k/10 cái đã nướng. Ngoài ra ở làng cổ này còn có các đặc sản hấp dẫn khác như: cá mắm Hội An, bánh quế, nón, chiếu,...
Dẫu trải qua những biến cố của thời gian, lịch sử nhưng làng cổ Túy Loan vẫn giữ được cho mình một vẻ đẹp mộc mạc, cổ kính và trở thành điểm tham quan bình yên của du khách muôn phương khi ghé tới Đà Nẵng.
Theo luhanhvietnam.com.vn
Ảnh: Internet