Tôi đến Huế cũng độ cuối năm, khi ấy tôi học đại học năm cuối, đang nghỉ giữa kỳ thi. Trường tôi nghỉ ôn thi dài nên tung tăng lắm. Khổ nỗi đứa bạn rủ rê tôi vào, cho tôi tá túc nhờ đang ngập đầu bài vở. Vậy nên, tôi một mình lang thang ở Huế, giữa cái lạnh, giữa mưa, giữa xinh tươi đất cố đô lẫn những “trầm tích” đời này xếp lên đời khác của nơi này.
Ở Huế chắc chắc là buồn hơn những nơi khác. Nhìn đâu cũng thấy bóng dáng thế thời, vạn sự đã qua. Lần đầu tiên tới đây nhưng người ta có cảm giác chỉ cần vấp chân, va đầu vào bất kỳ nơi nào cũng là hoài niệm. Hoài niệm ấy là những thứ chúng ta vẫn nghe, vẫn học, vẫn hình dung từ tấm bé. Điệu buồn của Huế ngấm vào người như câu ca.
Huế bồi hồi như câu ca. -Ảnh: Khánh Hmoong
Tôi thấy mình may mắn vì mượn được của bạn chiếc xe đạp để đi dạo trong thành phố và thuê thêm được một chiếc xe máy dễ thương để chạy ra ngoại thành, tìm đến chùa Thiên Mụ và một vài lăng vua. Ở nội thành mà chạy xe đạp thì hợp lý phải biết, cảm giác nhẹ nhàng, lãng mạn đúng chất Huế luôn. Vừa đạp xe vừa ngắm cảnh lại nhanh nhẹn tạt vào lề đường chụp vài tấm ảnh kỉ niệm mang về.
Phá Tam Giang. -Ảnh: Khánh Hmoong
Là một kẻ thích văn hóa và du lịch, tôi thực sự rất thích Huế. Nhưng vẫn cảm giác có lỗi chút chút vì chưa tìm hiểu được sâu để cảm nhận được nhiều hơn giá trị nhân văn, lịch sử nơi này. Tôi vẫn chỉ là một kẻ “ngoại đạo” lạc bước giữa cố đô đầy những thăng trầm của nước Nam văn hiến.
Huế của dòng thời gian. -Ảnh: Khánh Hmoong
Ở nơi đây, tôi có chút bùi ngùi. Tôi thấy tiếc nuối cho một nội thành của thời đại rực rỡ qua đi, chỉ còn dấu tích bảo tồn, phần xác thì nhiều mà phần hồn đi theo năm tháng, chiều buông một màu vắng vẻ. Tôi thấy tiếc cho những lăng tẩm đền đài nằm xa xôi trung tâm thành phố, có nơi được chăm chút bảo tồn, có nơi màu càng ngày càng phai nhạt, tàn tích ngày một nhiều hơn.
Đường lang thang đi tìm trầm tích. -Ảnh: Khánh Hmoong
Nhiều người bảo rằng không thích sự bảo thủ của Huế, của con người Huế. Người Huế cứ giữ khư khư cái lỗi sống cũ, cái văn hóa cũ làm cho thành phố này chậm chạp phát triển. Đáng ra, kinh tế của Huế có thể sánh ngang như Đà Nẵng, Hải Phòng… thế nhưng giờ đây nhắc tới Huế người ta chỉ nhắc tới những điều xưa cũ. Nhưng, kẻ hoài cổ như tôi lại thích Huế. Người ta cứ đua nhau xây dựng kinh tế, phá dỡ những công trình, cải cách và đổi mới thì những giá trị cũ sẽ đi đâu về đâu, nhất là với sự bảo tồn không trọn vẹn như hiện nay người ta vẫn thực hiện.
Trường Tiền lạ mà quen. -Ảnh: Khánh Hmoong
Nhắc đến người Huế, không biết nhiều người cảm nhận ra sao nhưng tôi thấy khác lắm. Con gái Huế không hẳn là dịu dàng như chuyện người đời hay kể nhưng cái vẻ đẹp đằm thắm đất kinh kỳ ngấm vào người không đổi khác. Gặp một cô nàng Huế cá tính, kiêu sa, tôi vẫn thấy đâu đó bóng dáng của những nếp nhà khuôn phép trong từng cử chỉ, từng dáng diệu. Vùng đất tạo nên cái chất của con người, càng đi tôi càng ý thức được điều đó hơn bao giờ hết.
Con gái Huế duyên như những hoa mọc ở nơi này. -Ảnh: Khánh Hmoong
Chiều, lạc bước giữa sông Hương, tôi lang mang nhớ về “Ai đã đặt tên cho dòng sông” tạo nên không ít “sóng gió” trong cuộc đời cấp ba của mình. Tôi vẫn nhớ và hình dung ra con sông chỉ thuộc về một thành phố; đi qua những trầm tích, lăng tẩm, đền đài… Tôi vẫn nhớ sông Hương như bản trường ca của rừng già lẫn vùng châu thổ êm đềm. Tôi thích sông Hương như thích con gái Huế, tính cách đa sắc màu, dữ dỗi và dịu êm nhưng chung thủy, dành hết tình cho lựa chọn của đời mình.
Bóng Hương Giang. -Ảnh: Khánh Hmoong
Huế trong lòng tôi, cơn mưa bụi cuối năm trầm ngâm dưới một hiên nhà, lang thang hết từ đoạn đường vắng này sang đoạn đường vắng khác. Đi một mình, tôi không còn phơi ra cái vẻ nghịch ngợm, láu táu nữa. Tôi bĩnh tĩnh, lãng đãng đúng chất một kẻ học văn hơn chục năm trời. Tôi ngồi thật lâu trong Hoàng thành, dừng lại ngắm Quốc học Huế, ngẩn ngờ trước buổi chiều buông nơi Ứng Lăng… Tự hỏi liệu người Huế có ngẩn ngơ trước những báu vật ấy như một kẻ “ngoại đạo” như tôi không nhỉ? Hẳn là nhiều, nhiều lắm, cảm giấc ấy có lẽ đi vào cả giấc mơ của Huế.
Giấc mơ của người Huế…-Ảnh: Khánh Hmoong
Ban đầu, khi có ý định viết những dòng này, tôi định kể về Huế trong những câu chuyện vui tươi hoa lá, những bữa ăn ngon nghẻ, xinh đẹp và rẻ bèo với cô bạn. Thế nhưng chẳng hiểu sao cảm xúc dẫn lối đưa đường, Huế của tôi lại buồn thương man mác vậy. Con chữ đi đến đây, tôi giật mình vì mắt đã ươn ướt. Hóa ra, tình cảm về một hành trình cũ lại có thể lưu giữ nhiều thứ đến vậy.
Mỗi chuyến đi là một hành trình dài kỷ niệm. -Ảnh: Khánh Hmoong
Huế là một nơi đáng đi để, cho những kẻ đam mê văn hóa và du lịch. Dù không phải một địa điểm mới, dù không rần rần trên các trang mạng xã hội nhưng hãy tin một kẻ dại khờ với Huế. Đi suốt một đời người, chưa chắc chúng ta đã hiểu được hết về Huế, chỉ biết yêu Huế theo cách mà mỗi người cảm nhận.
Yêu Huế theo cách của người trẻ. -Ảnh: Khánh Hmoong