Hang Va, một trong những hang động nằm sâu trong Vườn Quốc Gia Phong Nha - Kẻ Bàng ở tỉnh Quảng Bình là điểm đến của những kiến tạo thạch nhũ độc đáo và hiếm có trên toàn cầu. Với vị trí cách đường Hồ Chí Minh nhánh Tây khoảng hơn 4km trên km số 28, nó được các chuyên gia hang động đánh giá là một trong những hang động độc đáo nhất trong khu vực. Hệ thống thạch nhũ hình tháp nón có cấu trúc phức tạp là điều đặc biệt, không giống bất kỳ hang nào khác ở Quảng Bình hay nơi nào khác.

Nằm cách cửa sau của Hang Sơn Đoòng, hang động lớn nhất thế giới hơn 50m, hang Va Quảng Bình được tin rằng có liên kết với các hang khác trong khu vực, chia sẻ cùng một hệ sinh thái và những đặc điểm địa chất.

Hang Va Quảng Bình. Ảnh: @oxalisadventure

Du lịch khám phá hang Va mang đến trải nghiệm độc đáo, được tỉnh Quảng Bình cấp phép cho Công ty Oxalis Adventure làm chủ. Tuy chỉ mở cửa từ tháng 2 đến tháng 8 hàng năm với số lượng khách giới hạn từ 700 đến 800 người nhưng những ai đã từng trải qua hành trình này sẽ khám phá được một thế giới động đất đầy kỳ diệu và ấn tượng.

Vì sức chứa và các hoạt động bảo tồn, tour thám hiểm Hang Va - Hang Nước Nứt chỉ có thể tiếp nhận tối đa 1.500 du khách mỗi năm. Thời gian khám phá diễn ra từ tháng 1 đến tháng 8.

Hang động này có đặc điểm địa chất vô cùng độc đáo. Ảnh: @vntrip

Tên gọi 'hang Va' bắt nguồn từ đâu?

Cái tên "Hang Va" được lấy cảm hứng từ khu vực cùng tên, một khu rừng mà từ thời xa xưa được gọi là rừng Va. Lý do cụ thể cho việc đặt tên này vẫn là một bí ẩn cho đến ngày nay. Ông Hồ Khanh, người đã phát hiện ra khu vực này sau những cuộc hành trình trong rừng đã chia sẻ thông tin về một hang động với một con sông nhỏ chảy bên trong khi ông tham gia vào chuyến thám hiểm tìm cửa sau của Hang Sơn Đoòng vào năm 2010. Tuy nhiên, do thời gian hạn chế, đội thám hiểm không thể kiểm tra được ngay lập tức.

Do đó, họ đã lên kế hoạch cho một cuộc khảo sát ngắn hạn để kiểm tra sự độc đáo của bất kỳ hang nào trong khu vực. Và thực sự, hang Va Quảng Bình đã vượt quá sự mong đợi của họ. Được phát hiện lần đầu tiên bởi "Vua hang động" Hồ Khanh vào năm 1992, hang Va đã được đo đạc và khảo sát bởi các chuyên gia thuộc đội Thám hiểm Hang Động Anh - Việt vào năm 2012.

Sau khi hoàn tất quá trình khảo sát, hồ Khanh đã chọn tên "Hang Va" cho hang để tôn vinh vùng đất nơi nó nằm trên, một khu vực từ lâu đã được biết đến và gọi là rừng Va.

Ảnh: @mia

Lịch sử hang Va (trong mục 'các cuộc khảo sát hang động')

Năm 1992, hang Va Quảng Bình được phát hiện bởi ông Hồ Khanh trong một chuyến đi rừng tình cờ. Năm 2001, đội thám hiểm hang động Anh - Việt khám phá và khảo sát Hang Nước Nứt, một hang động đầu tiên được phát hiện bởi Nguyễn Huy Du, một người dân địa phương ở Phong Nha. Hang Nước Nứt có một hành lang hẹp dẫn vào một không gian rộng lớn với những thạch nhũ đẹp mắt, cột đá cao và những nhũ viền lấp lánh. Dòng suối trong hang này có chiều dài hơn 2,2km, kết thúc tại một hồ nước bích và thoát ra ngoài hang tạo thành một thung lũng khác.

Năm 2012, đội thám hiểm hang động Anh - Việt tiếp tục thám hiểm và khảo sát hang Va, một hang có thể được cung cấp nước từ Khe Um, một con suối chảy sâu trong hang Nước Nứt. Năm 2016, tuyến tour kết hợp Hang Va và Hang Nước Nứt chính thức mở cửa.

Năm 2017, một hướng dẫn viên và trợ lý an toàn Hang Va tình cờ phát hiện một hành lang ngắn nối giữa Hang Va và Hang Nước Nứt. Hành lang này, có chiều dài 150 mét, chứa một số thạch nhũ đặc trưng và xác định rõ ràng mối liên kết giữa hai hang động.

Hang Va được phát hiện bởi ông Hồ Khanh. Ảnh: @oxalisadventure

Khí hậu của hang Va

Khu vực trung tâm của Vườn Quốc Gia Phong Nha - Kẻ Bàng, vị trí của Hang Va bị ảnh hưởng bởi khí hậu nhiệt đới với sự biến đổi của gió mùa và thời tiết từ Phong Nha. Với đầy đủ các đặc điểm của khí hậu bốn mùa, khu vực này có nhiệt độ ổn định dao động từ 18 - 23 độ C vào mùa đông và từ 27 - 37 độ C vào mùa hè. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng nhiều đến chuyến thám hiểm vì hành trình chủ yếu diễn ra dưới tán cây hoặc trong hang, nơi nhiệt độ ổn định từ 22 đến 25 độ C. Ví dụ, nhiệt độ trong Hang Va dao động từ 20 đến 23 độ C vào mùa hè, làm cho khu vực cắm trại thường rất mát mẻ nhờ vào hơi gió từ cửa hang.

Mỗi mùa, mỗi thời điểm thám hiểm Hang Va mang lại trải nghiệm khác nhau và ghi lại những ấn tượng riêng cho mỗi du khách, phụ thuộc vào sở thích và mong muốn của họ. Do đó, quý khách có thể lựa chọn thời điểm phù hợp nhất và tham khảo thông tin về trải nghiệm của Hang Va trong từng mùa để có một chuyến thám hiểm đáng nhớ.

Nhiệt độ ổn định trong Hang duy trì từ 18 - 23 độ C. Ảnh: @oxalisadventure 

Đặc điểm địa chất của hang Va Quảng Bình

Hang Va, một hang động độc đáo nằm tại xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, thuộc vùng lõi của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, chia sẻ hệ sinh thái và nếp đứt gãy địa chất với Hang Sơn Đoòng. Được hình thành từ khoảng 400 - 450 triệu năm trước, hang Va Quảng Bình được cho là có niên đại khoảng 2 - 3 triệu năm.

Bên trong hang Va chảy một dòng suối ngầm có thể bắt nguồn từ các dòng nước chảy ngầm từ Khe Um. Hang này khá hẹp và có hệ thống thạch nhũ độc đáo với khoảng 1.000 khối kích thước đồng đều. Trong đó, thạch nhũ dòng chảy (flowstone) phát triển mạnh mẽ và tạo nên những cấu trúc độc đáo như rừng tháp nhũ hình chóp nón trong các hồ lắng đọng, được gọi là những hồ nhũ viền (rimstone pools).

Những cột thạch nhũ hình tháp nón này có độ dốc lớn, cao khoảng 2 mét, với phần chóp thường đồng đều ở cùng một chiều cao, tương ứng với các gờ nhũ viền (rimstone dams). Đây là những hiện tượng hiếm gặp với số lượng và kích thước lớn như vậy, được hình thành từ canxi cacbonat, tương tự như các hình thái thạch nhũ ở các hang động khác.

Tuy nhiên, việc giải thích cụ thể về cách hình thành của những cột thạch nhũ hình tháp nón này vẫn là một bí ẩn. Các nhà khoa học đã đưa ra những giả thuyết về sự kết hợp giữa đặc điểm của các nón nhũ và cấu trúc của tháp đá vôi nhưng vẫn còn nhiều điều cần được nghiên cứu để làm sáng tỏ.

Ảnh: @gody

Hệ động thực vật ở hang Va

Nằm trong vùng lõi của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, khu vực hang Va Quảng Bình không chỉ đa dạng về kiểu rừng và sinh cảnh mà còn phong phú về hệ thực vật.

Khe núi của Hang Va có chiều ngang hẹp và bị bao quanh bởi dãy núi đá vôi dày đặc, nơi sinh sống đa dạng các loại thực vật rừng nguyên sinh. Các cây ở khu vực này thường cao và gầy để có thể vươn ra lấy ánh sáng trong môi trường hẹp. Ngoài ra, cũng có sự hiện diện của cây bụi rải rác quanh thung lũng, nằm dưới chân của các dãy núi đá vôi.

Nhờ sự đa dạng của hệ thực vật, khu vực cắm trại của hang Va thường thu hút đa dạng các loài động vật như sóc bay, chồn, các loại chim và rắn. Đặc biệt, trên các vách đá thường xuất hiện các loài khỉ đá, voọc, chà vá chân nâu cũng như lợn rừng và sơn dương tại thung lũng Khe Ván.

Hệ thực vật trong hang khá phong phú. Ảnh: @mia 

Khám phá hang Va Quảng Bình không chỉ mang lại trải nghiệm phiêu lưu đầy kích thích mà còn giúp du khách hiểu rõ hơn về vẻ đẹp tự nhiên tuyệt diệu và giá trị sinh học của khu vực này.

Theo Luhanhvietnam.vn