Lịch sử và huyền thoại gọi tên chùa Thạch Long

Chùa Thạch Long nằm ở xã Cao Kỳ, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Cạn. Khi nói đến du lịch miền Bắc, có lẽ ít có người nào lại bỏ qua Bắc Cạn, vốn là một tỉnh được thiên nhiên ưu đãi nhiều danh lam thắng cảnh nổi bật như vườn quốc gia Ba Bể, Hồ Ba Bể, động Nàng Tiên, Đồn Phủ Thông, Động Puông, đền Thắm…

Lịch sử hình thành ngôi chùa rồng đá nghìn năm

Sở dĩ chùa Thạch Long trở thành một điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của miền Bắc bởi lịch sử hình thành vô cùng kỳ lạ của nó. Tương tuyền rằng, vào thế kì 18, người dân xã Vi Hương- Bạch Thông dùng thuyền để đưa tượng Phật về thờ ở làng Hoa Sơn. Khi về đến xã Cao kỳ, thuyền xoay vòng không thể nào đi được, loay hoay đến khi trời tối, mọi người đều phải dừng nghỉ lại.

Sáng hôm sau, khi tỉnh giấc thì không thấy tượng Phật đâu nữa. Những người đi rước tượng đốt nhang khấn vái, cầu xin Phật hiển linh cho biết chỗ Ngài đang tọa lạc. Lời khấn chưa dứt, bó nhang đã bay sang bên kia bờ, luồn vào hướng núi. Lần theo hướng ấy, người ta thấy một hang đá rất rộng rãi, sạch đẹp, còn Đức Phật đã tọa lạc ở đỉnh cao nhất. Cảm thấy sự ứng nghiệm huyền bí của đức Phật, người dân lập chùa nơi đây, và đặt tên là Thạch Long- nghĩa là rồng đá, ý chỉ đây là ngôi chùa nằm trong hang đá vậy.

Trong thời kì kháng chiến chống Pháp, chùa Thạch Long còn được bộ đội sử dụng để làm kho cất vũ khí trong suốt 30 năm, vị trí tuyệt mật vô cùng an toàn và đảm bảo. Năm 1951, Bác Hồ đã ghé lại nơi đây, căn dặn anh em bộ đội phải tuyệt đối cảnh giác và bảo vệ kho cho thật tốt. Sự kiện này là một cột mốc lịch sử có ý nghĩa quan trọng với nhân dân huyện Chợ Mới, vì đây là lần đầu tiên cũng là duy nhất Bác Hồ ghé thăm huyện. Cho đến năm 1986, chính quyền và nhân dân địa phương mới có thể tiến hành trùng tu lại chùa, đồng thời làm thêm một vài hạng mục để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tinh thần của người dân nơi đây cũng như khách thập phương.

Tham quan chùa Thạch Long có gì hấp dẫn?

Đi du lịch miền Bắc, không thể bỏ qua Bắc Cạn, mà đến với Bắc Cạn rồi, hẳn là không thể không tìm hiểu chùa Thạch Long ở đâu để mà ghé thăm. Không chỉ bởi những huyền sử thiêng liêng về quá trình hình thành, không chỉ bởi tâm người đi mong cầu may mắn bình an, mà nơi đây thực sự là một thắng cảnh đẹp đến mê hoặc lòng người.

Nằm ở độ cao 300m so với mực nước biển, chùa Thạch Long có lối kiến trúc xưa cũ, điểm hình của các ngôi chùa Bắc Bộ. Không gian được phân bổ thành 2 phần rõ rệt: phần thứ nhất là chùa Thiêng, nằm ở đỉnh cao nhất, là nơi thờ Phật Thích Ca. Nơi đây mang vẻ trang nghiêm cổ kính, linh thiêng và mang giá trị văn hóa đặc sắc đối với đời sống tín ngưỡng người Việt.

Phần thứ 2 là chùa Âm, vòng qua các sườn núi, có các ngách ăn sâu vào hang đá, vừa huyền bí lại vừa thơ mộng. Đi sâu vào trong lòng hang đá, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều nhũ đá kì vĩ do thiên nhiên kiến tạo, vừa tráng lệ lại vừa tinh tế.

Có một cách khác để tham quan chùa Thạch Long, đó là viếng chùa theo kiểu 3 tầng: Tầng thượng, tầng giữa và tầng hạ. Mỗi tầng thờ các vị thần phật và danh nhân có công với đất nước: trên thờ Phật, giữa thờ Tướng, dưới thờ Mẫu.

Du khách có thể đi lễ chùa Thạch Long quanh năm, nhưng đông vui nhất vẫn là mùng 7 tháng giêng, vì ngày này là hội chùa, rất đông du khách đến thắp hương cầy may cũng như vãn cảnh, mong cầu một năm mới nhiều sức khỏe bình an.

Du lịch tâm linh là một nét độc đáo của du lịch Việt nói chung và du lịch miền Bắc nói riêng. Đến với Bắc Cạn, đừng quên ghé chùa Thạch Long, để có được những giây phút an nhiên tự tại lắng lòng, cũng như một điểm dừng chân tiếp sức cho những hành trình khám phá danh thắng và ẩm thực Bắc Cạn mà ai đã đi rồi, hẳn lòng còn nhiều vương vấn…